Page 115 - 10_biyoloji_ogretmenin

EKOSİSTEM EKOLOJİSİ VE GÜNCEL ÇEVRE SORUNLARI 113
ˇ Bir besin zincirinin üretici basamağından başlayarak son tüketici basamağına kadar dikey
dizilimine ise besin piramidi veya ekolojik piramit denir.
ˇ Besin zincirleri karasal ortamlarda genellikle çiçekli bitkiler ile başlarken, su ortamında
fitoplankton olarak adlandırılan tek hücreli canlılarla başlar.

ˇ Besin zincirinin piramit şeklinde gösterilmesi, besin piramidin her basamağındaki canlı
sayısının farklı olduğunu göstermeyi amaçlar.

ˇ Besin piramidi büyük yapılı avcı hayvanların avlarına göre daha az sayıda olduklarını gösterir.
1. Tüketici
2. Tüketici

Güneş Çekirge Şahin
Su Kurbağa
3. Tüketici Tilki Yılan
O 2 Baykuş
Üreticiler Yılan
Kurbağa Serçe
Mantar YAYINEVİ
Bakteri Kartal 4. Tüketici Tavşan Fare Çekirge

Ayrıştırıcılar Üreticiler (ot)
BESİN ZİNCİRİ BESİN AĞI
EDİTÖR
Besin piramidinde aşağıdan yukarıya;
3. Tüketici
› Birey sayısı azalır. (Hepçil)
› Genellikle vücut büyüklüğü artar. 2. Dereceden
› Biyolojik birikim (zehir miktarı) artar. Tüketiciler Ayrıştırıcı
› Biyokütle azalır. 1. Dereceden (Saprofit)
› Aktarılan enerji azalır. Tüketiciler
› Enerji kaybı artar. Üreticiler

ˇ Besin zincirleri ve besin ağlarında türler Birey Aktarılan Biyolojik
ekolojik etkileri bakımından birbirine ba- Biyokütle sayısı enerji birikim
ğımlı olduğu için bazı türler bütün sistem Martı
üzerinde önemli etkiye sahip olabilirler.
Böyle türlere kilittaşı türleri denir. Büyük balıklar
ˇ Komünitede kilittaşı türlerin birey sayısı di- Küçük balıklar
ğer türlere göre az olsa da etkileri fazladır.
Zooplankton
ˇ Kilittaşı türlerinden herhangi birinin nesli-
nin tükenmesi ekosistemdeki trofik düzeyler Su
üzerinde olumsuz yönde büyük etki yapar.
Madde Enerji Akışı