Page 61 - 10_biyoloji_ogretmenin

KALITIMIN GENEL İLKELERİ 59
ALELLERİN GAMETLERE TAŞINMASI
ˇ Eşeyli üreyen canlılarda, diploit kromozomlu üreme ana hücrelerinin mayoz bölünmeyle
meydana getirdiği haploit (n) kromozomlu hücrelere gamet denir. Gametlerde homolog
kromozom ve alel genlerden birer tane bulunur.

n 44 + XX 2n 2n 44 + XY
Üreme ana
hücresi Mayoz bölünme
Mayoz I n Mayoz II n sonucu oluşan
2n Gamet gamet çeşitleri
Homolog n Kardeş n
kromozomlar kromatitler 22 + X 22 + X 22 + X
YAYINEVİ 22 + Y
ayrılır ayrılır
n n İnsanda gamet oluşumu n
n
n
NOT
Homozigot durumunda, genler bağlı da olsa bağımsız da olsa, bir çeşit gamet oluşur.

ˇ Gamet çeşidi hesaplamada dört durum vardır:

1. Homozigot Durumda Gamet Çeşidi Hesaplama
EDİTÖR
ˇ Bir ya da daha fazla karakter bakımın-
dan homozigot olan bir bireyden mayoz AA Mayoz AABB Mayoz
bölünmeyle yalnız bir çeşit gamet olu-
şur.
A Gametini AB Yalnız bu gamet
ˇ Homozigot karakter sayısı gamet çeşit- oluşturur. çeşidini oluşturur.
liliğini değiştirmez.

n
ˇ Oluşabilecek gamet çeşidi sayısı 2 ile hesaplanır. (n: heterozigot karakter sayısıdır.)
ˇ Bağlı gametler 2 veya daha fazla karakter bakımından homozigot ise bir çeşit gamet
oluşturur.

A B D
Mayoz Tek çeşit %100 ABD olur.
A B d A B D

2. Heterozigot Durumunda Gamet Çeşidi Hesaplama

n
ˇ Genler heterozigot ise oluşacak gametler iki çeşittir. Gamet çeşidini 2 formülü ile bula-
biliriz. (n: heterozigot karakter sayısı)