Page 100 - 10_edebiyat_ogretmenin

98 DESTAN
ˇ Yapay (Yapma) Destan: Yapay destanlar edebî destan olarak da bilinir. Yapay destan;
toplumu etkileyen herhangi bir olayın bir şair tarafından doğal destan gibi söylenmesiyle
oluşan destanlardır. Bu destanlarda anlatılan olay, genellikle yakın döneme ait önemli bir
olaydır. Yapay destanların yazarı bellidir. Dünya edebiyatında yapay destana örnek olarak
şunlar gösterilebilir;

Destanın Adı Destanın Yazarı Ait Olduğu Millet / Devlet
F Vergilius F Aeneis F Latin Edebiyatı

F Çılgın Orlando F Ariosto F İtalyan Edebiyatı
F Kurtarılmış Kudüs F Tasso F İtalyan Edebiyatı

F Kaybolmuş Cennet F Milton F İngiliz Edebiyatı

F Henriade F Voltaire F Fransız Edebiyatı

İtalyan Edebiyatı
F
F İlahi Komedya F Dante YAYINEVİ

TÜRK EDEBİYATINDA DESTAN
EDİTÖR
ˇ Türk edebiyatı destan geleneği bakımından oldukça zengindir. Asya kıtasının çeşitli böl-
gelerinde hüküm sürmüş Türk devletlerinin ve Türk boylarının oldukça zengin bir destan
geleneği vardır. Destanlarda bir milletin özünü oluşturan durumlar ifade edilmekte bu
ürünler sayesinde ulusal kimlik gelecek nesillere aksettirilmektedir. Hunlar, Göktürkler
ve Uygurlar döneminde doğal destan niteliğinde olan bu edebî ürünler, bizlere o dönemin
kültürü ile ilgili birçok bilgi sunmanın yanında ulus olmanın, birlik ve beraberliğin önemini
de hatırlatmaktadır. Aynı zamanda bu ürünlerde çeşitli tarihî olaylara ve kahramanlara
da vurgu yapılmaktadır. Nitekim Oğuz Kağan Destanı’nın başkahramanı olan Oğuz Kağan’ın
tarihteki karşılığının Hun hükümdarı Mete Han olduğu düşünülmektedir.

ˇ Türk milletine ait doğal destanları İslamiyet öncesi ve İslamiyet sonrası Türk destanları
olmak üzere iki ana başlıkta sınıflandırabiliriz:

İslamiyet Öncesi Döneme Ait Türk Destanları
F Altaylara ait destanlar Yaratılış Destanı
F Sakalara ait destanlar Alp Er Tunga Destanı, Şu Destanı
F Hun - Oğuzlara ait destanlar Oğuz Kağan Destanı, Attila Destanı
F Göktürklere ait destanlar Ergenekon Destanı, Bozkurt Destanı

F Uygurlara ait destanlar Türeyiş Destanı, Göç Destanı