Page 100 - 10_edebiyat_ogretmenin
P. 100

98                                                                     DESTAN
              ˇ  Yapay (Yapma) Destan: Yapay destanlar edebî destan olarak da bilinir. Yapay destan;
             toplumu etkileyen herhangi bir olayın bir şair tarafından doğal destan gibi söylenmesiyle
             oluşan destanlardır. Bu destanlarda anlatılan olay, genellikle yakın döneme ait önemli bir
             olaydır. Yapay destanların yazarı bellidir. Dünya edebiyatında yapay destana örnek olarak
             şunlar gösterilebilir;

                  Destanın Adı             Destanın Yazarı      Ait Olduğu Millet / Devlet
               F    Vergilius            F    Aeneis               F     Latin Edebiyatı

               F    Çılgın Orlando       F    Ariosto              F     İtalyan Edebiyatı
               F    Kurtarılmış Kudüs    F    Tasso                F     İtalyan Edebiyatı

               F    Kaybolmuş Cennet     F    Milton               F     İngiliz Edebiyatı

               F    Henriade             F    Voltaire             F     Fransız Edebiyatı

                                                                       İtalyan Edebiyatı
                                                                   F
               F    İlahi Komedya        F    Dante YAYINEVİ


          TÜRK EDEBİYATINDA DESTAN
                      EDİTÖR
              ˇ Türk edebiyatı destan geleneği bakımından oldukça zengindir. Asya kıtasının çeşitli böl-
             gelerinde hüküm sürmüş Türk devletlerinin ve Türk boylarının oldukça zengin bir destan
             geleneği  vardır.  Destanlarda  bir  milletin  özünü  oluşturan  durumlar  ifade  edilmekte  bu
             ürünler  sayesinde  ulusal  kimlik  gelecek  nesillere  aksettirilmektedir.  Hunlar,  Göktürkler
             ve Uygurlar döneminde doğal destan niteliğinde olan bu edebî ürünler, bizlere o dönemin
             kültürü ile ilgili birçok bilgi sunmanın yanında ulus olmanın, birlik ve beraberliğin önemini
             de hatırlatmaktadır. Aynı zamanda bu ürünlerde çeşitli tarihî olaylara ve kahramanlara
             da vurgu yapılmaktadır. Nitekim Oğuz Kağan Destanı’nın başkahramanı olan Oğuz Kağan’ın
             tarihteki karşılığının Hun hükümdarı Mete Han olduğu düşünülmektedir.

              ˇ Türk milletine ait doğal destanları İslamiyet öncesi ve İslamiyet sonrası Türk destanları
             olmak üzere iki ana başlıkta sınıflandırabiliriz:


                              İslamiyet Öncesi Döneme Ait Türk Destanları
               F    Altaylara ait destanlar    Yaratılış Destanı
               F    Sakalara ait destanlar    Alp Er Tunga Destanı, Şu Destanı
               F    Hun - Oğuzlara ait destanlar    Oğuz Kağan Destanı, Attila Destanı
               F    Göktürklere ait destanlar    Ergenekon Destanı, Bozkurt Destanı

               F    Uygurlara ait destanlar    Türeyiş Destanı, Göç Destanı
   95   96   97   98   99   100   101   102   103   104   105