Page 157 - 10_edebiyat_ogretmenin
P. 157
ANI (HATIRA) 155
Tanzimat Dönemi’nde yazılan anı türündeki önemli eserler şunlardır:
F Namık Kemal: Magosa Hatıraları
F Ziya Paşa: Defter-i Âmâl
F Muallim Naci: Ömer’in Çocukluğu
F Akif Paşa: Tabsıra
Servetifünun Dönemi’nde Anı
YAYINEVİ
ˇ Edebiyatımıza Tanzimat’la birlikte giren anı türü, Servetifünûn
Dönemi’nde edebî bir olgunluk kazanmıştır. Servetifünun sanatçıları
anı türünde başarılı eserler vermiştir. Halit Ziya Uşaklıgil anı türünde
edebî nitelik taşıyan ilk eserleri yazmıştır (Kırk Yıl, Saray ve Ötesi,
Bir Acı Hikâye). Bu eserler yazarın hayatını ve çevresini aydınlatması
bakımından çok önemlidir. Hüseyin Cahit Yalçın, edebiyat hayatıyla ilgili
anılarını “Edebî Hâtıralar” adıyla çıkarmıştır. Gazete ve dergilerde
tefrika edilen siyasi anıları ölümünden bir süre sonra yayınlanmıştır.
Servetifünun Dönemi’nde yazılan anılarda sanatçıların hangi amaçla bir araya geldikleri
EDİTÖR
ve diğer sanatçılarla girdikleri edebî ve siyasi tartışmalar işlenmiştir.
Edebiyatıcedide topluluğunun anı türünde vermiş olduğu eserler şunlardır:
F Halit Ziya Uşaklıgil: Kırk Yıl, Saray ve Ötesi, Bir Acı Hikâye
F Ahmet İhsan Tokgöz: Matbuat Hatıralarım
F Mehmet Rauf: Edebî Hatıralar
F Hüseyin Cahit Yalçın: Siyasi Anılar, Edebî Hatıralar
Millî Edebiyat Dönemi’nde Anı
ˇ Millî Edebiyat Dönemi’nde yazılan anıların özellikleri düşünüldüğünde
bu anıların genellikle Millî Mücadele yıllarını ve yazarların edebî ve
siyasi geçmişlerini kapsadığı görülür. Bu dönemde yazarların birçoğu
aynı zamanda milletvekili ya da devletin çeşitli kademelerinde görevli
kişiler olduklarından bu kişilerin yazdıkları anılardan hareketle Türk
toplumunun hem siyasi hem de sosyal özellikleriyle ilgili de bilgi sahibi
olmaktayız. Bunun dışında edebî nitelik taşıyan, yazarların birbirleriyle
fikri ve edebî münasebetlerini yansıtan anılar da kaleme alınmıştır.