Page 118 - 10_tarih_ogretmenin
P. 118
116 DÜNYA GÜCÜ OSMANLI (1453-1595)
ˇ Portekiz’in Ümit Burnu yoluyla Hindistan ticaretinin yönünü değiştirmeye çalışması, Hürmüz
Boğazı’nı ele geçirip doğudan gelen malların Akdeniz’e ulaşmasını engellemesi Osmanlı -
Portekiz mücadelesinin başlamasına neden oldu.
ˇ Doğu Akdeniz ticaretini yeniden canlandırmak isteyen Osmanlı, Portekiz ile Hint Okyanu-
su’ndaki mücadelesinde başarılı olamadı.
ˇ Ancak Akdeniz’de Portekiz’e üstünlük sağlayarak Portekizlilerin Akdeniz’de etkinlik gös-
termesine izin vermedi.
Osmanlı-Safevi İlişkileri
ˇ Akkoyunlu Devleti’nin 1473 tarihinde yıkılma sürecine girmesiyle İran’da oluşan iktidar
boşluğu Safevi Devleti’ni ortaya çıkardı.
ˇ Safevi Devleti uyguladığı politikalarla Osmanlı Devleti’ni siyasi bakımdan olduğu kadar dini
ve sosyal bakımdan da olumsuz etkiledi.
ˇ Osmanlı ile Safevilerin farklı mezheplere sahip olmaları siyasi nitelikli mücadeleye dini
bir boyut kattı. YAYINEVİ
ˇ Bu durumu fırsata çevirmek isteyen Avrupa Hristiyan dünyası, Osmanlıları Avrupa’dan
atmak için Safevi Develti’nden yararlanmak istedi.
ˇ Papa, bir mektubunda Şah İsmail’in ortaya çıkışını “Türklere karşı harekete geçebilmek
için ilahi bir fırsat” olarak değerlendiriyordu.
EDİTÖR
ˇ Şii mezhebini siyasi hedeflerine ulaşmak için kullanan Safeviler Anadolu’da Osmanlı Dev-
letine karşı isyanlar çıkardı.
ˇ Yavuz Sultan Selim Çaldıran Savaşı’nı kazanarak Anadolu’da Safevi tehdidini büyük çapta
ortadan kaldırdı.
Osmanlı-Memlük İlişkileri
ˇ Osmanlı - Memlük mücadelesinin temel nedeni iki devletin İslam dünyasının lideri olmak
istemesidir.
ˇ Çaldıran Zaferi’yle Osmanlının Doğu Anadolu’da hakimiyet kurması iki devlet arasındaki
ilişkileri gerginleştirdi.
ˇ Cihan devleti kurmak isteyen Yavuz Sultan Selim Memlük Devleti’ne son verdi.
ˇ Böylece Osmanlılar, İslam dünyasında tek söz sahibi devlet oldu.
Osmanlı Devleti’nin Dış Politikası
ˇ Osmanlı Devleti XVI. yüzyıla gelindiğinde Anadolu, Balkanlar, Orta Avrupa, Orta Doğu,
Arabistan, Kuzey Afrika ve Güney Akdeniz’i içine alan coğrafyasıyla gerçek bir dünya gücü
haline geldi.
ˇ Bu dönemde Osmanlı Devleti, Bizans’ın mirasına sahip çıkarak Anadolu ve Balkanlardaki
Ortodoksların Batı karşısında temsilcisi gibi hareket etti.