Page 130 - 11_biyoloji_ogretmenin

128 İNSAN FİZYOLOJİSİ
ÜREME SİSTEMİ VE EMBRİYONİK GELİŞİM

ÜREME SİSTEMİNİN YAPISI, GÖREVİ VE İŞLEYİŞİ
ˇ İnsanlarda üreme sistemi dişi ve erkeklerde; üreme hücresi (gamet) üretmek gibi ortak
görev üstlenmesine rağmen yapısal olarak birbirinden farklılık gösteren anatomik ve fiz-
yolojik özelliklere sahiptir.

A. Dişi Üreme Sistemi

I. Dişi Üreme Sisteminin Bölümleri Fallopi tüpü Rahim Kirpiksi huni
ˇ Dişi üreme sistemi,

Yumurtalıklar (ovaryum)
F
Yumurta kanalı (fallopi
F Yumurtalık Foliküller Korpus
luteum
tüpü) YAYINEVİ Rahim duvarı
Endometrium
F Serviks
Rahim (döl yatağı=uterus)
Vajina ve serviks, olmak
F Rahim ağzı Vajina
üzere dört bölümden
EDİTÖR
oluşur.

Dişi Üreme Sistemi
a. Yumurtalıklar (Ovaryum)

ˇ Vücudun ön tarafında, karın boşluğunun hemen altında badem şeklinde bir çift organdır.

ˇ İki tane olup fallopi tüpü ile uterusa bağlanır.

ˇ Oogenez olayı ile yumurta hücresi üretilir.
ˇ Yumurtalıkta yumurtanın oluşturulduğu çok sayıda kesecik (folikül) bulunur.

ˇ Yumurtalıklar ergenlik döneminde genelde sırayla ayda bir tane yumurta üretir.
ˇ Ovaryum aynı zamanda östrojen ve progesteron gibi bazı hormonları salgılayarak endokrin
bez gibi görev yapar.
ˇ Her yumurtalık, dayanıklı bir kapsülle örtülü olup çok sayıda folikül barındırmaktadır.

ˇ Bir kız çocuğu ovaryumlarında yaklaşık 300 bin kadar birincil oositle dünyaya gelir.
ˇ Dişi ergenlik döneminden menopoz devresine kadar bu oositlerin ancak 300-500 kadarı
kullanılır, diğerleri zamanla küçülerek yok olurlar.
ˇ Her adet döneminde genelde bir folikül gelişir, olgunlaşır ve bir yumurta serbest bırakılır.