Page 131 - 11_biyoloji_ogretmenin
P. 131
İNSAN FİZYOLOJİSİ 129
Oogenez
ˇ Dişi bireye ait yumurtalıklarda mayoz bö-
lünmeyle yumurta hücresinin üretilmesine Yumurta ana hücresi DNA‛miktarı
oogenez denir. 2n Oogonium 2C
ˇ Şekilde de görüldüğü gibi oogenezde sıra- İnterfaz
sıyla şu olaylar gerçekleşir. 2n Primer Oosit 4C
İlk önce yumurta ana hücresi (oo-
F Mayoz I
gonium) büyüyüp gelişerek birincil Primer n n Sekonder Oosit 2C
kutup
oositi oluşturur. hücresi Mayoz II
F n n n n Ootid C
Birincil oosit Mayoz I sonunda biri
büyük biri küçük haploit (n) kromo- Sekonder kutup Farklılaşma
hücreleri
Ovum(n)
zoma sahip iki hücre oluşturur. Bun- n (Yumurta) C
lardan büyük olan ikincil oosit, küçük Oogenez
olana ise kutup hücresi denir. YAYINEVİ
Mayoz II sonunda ise ikincil oositten biri büyük bol sitoplazmalı ootid, diğeri küçük
F
kutup cisimciği oluşur. Diğer kutup hücresinden de iki tane kutup cisimciği oluşur.
yapıya benzer. EDİTÖR
F
Mayoz bölünme sonucu oluşan kutup hücreleri eriyip yok olur. Ootid ise farklılaşarak
olgun yumurta hücresini oluşturur.
NOT
Oogenez olayı sırasında sitoplazma bölünmesi eşit olmaz. Sitoplazmanın büyük bir kısmı
yumurta hücresine aktarılır. Bunun nedeni döllenmenin yumurta hücresinin içinde gerçek-
leşmesidir.
b. Yumurta Kanalı (Fallopi Tüpü)
ˇ Yaklaşık 12 cm uzunluğunda olup yumurtalık ile uterus arasında bağlantı sağlayan bir ka-
naldır.
ˇ Yumurta kanalının yumurtalığa bakan tarafı kirpiksi uzantılardan oluşmuş huni şeklinde bir
ˇ Fallopi kanalının içi silli epitel ile döşenmiştir. Silli epitel yumurta hareketini kolaylaştır-
maktadır.
ˇ Yumurtalıkta üretilen yumurtayı uterusa taşır.
ˇ Eğer fallopi tüpünde sperm bulunuyorsa döllenme ve zigot oluşumunu gerçekleştirir.
ˇ Zigotun ilk bölünmeleri fallopi tüpünde gerçekleşir.
ˇ Zigot üç beş gün içinde yumurta kanalından rahime ulaşır.