Page 131 - 11_biyoloji_ogretmenin
P. 131

İNSAN FİZYOLOJİSİ                                                         129
          Oogenez
              ˇ Dişi bireye ait yumurtalıklarda mayoz bö-
             lünmeyle yumurta hücresinin üretilmesine   Yumurta ana hücresi    DNA‛miktarı
             oogenez denir.                                  2n      Oogonium      2C

              ˇ Şekilde de görüldüğü gibi oogenezde sıra-  İnterfaz
             sıyla şu olaylar gerçekleşir.                   2n     Primer Oosit   4C
                 İlk önce yumurta ana hücresi (oo-
             F                                        Mayoz I
                 gonium) büyüyüp gelişerek birincil   Primer  n  n   Sekonder Oosit  2C
                                                    kutup
                 oositi oluşturur.                 hücresi           Mayoz II

             F                                         n   n    n   n  Ootid       C
                 Birincil oosit Mayoz I sonunda biri
                 büyük biri küçük haploit (n) kromo-  Sekonder kutup  Farklılaşma
                                                         hücreleri
                                                                      Ovum(n)
                 zoma sahip iki hücre oluşturur. Bun-               n  (Yumurta)   C
                 lardan büyük olan ikincil oosit, küçük          Oogenez
                 olana ise kutup hücresi denir.   YAYINEVİ

                 Mayoz II sonunda ise ikincil oositten biri büyük bol sitoplazmalı ootid, diğeri küçük
             F
                 kutup cisimciği oluşur. Diğer kutup hücresinden de iki tane kutup cisimciği oluşur.
             yapıya benzer. EDİTÖR
             F
                 Mayoz bölünme sonucu oluşan kutup hücreleri eriyip yok olur. Ootid ise farklılaşarak
                 olgun yumurta hücresini oluşturur.
            NOT
           Oogenez olayı sırasında sitoplazma bölünmesi eşit olmaz. Sitoplazmanın büyük bir kısmı
           yumurta hücresine aktarılır. Bunun nedeni döllenmenin yumurta hücresinin içinde gerçek-
           leşmesidir.

           b. Yumurta Kanalı (Fallopi Tüpü)
              ˇ Yaklaşık 12 cm uzunluğunda olup yumurtalık ile uterus arasında bağlantı sağlayan bir ka-
             naldır.

              ˇ Yumurta kanalının yumurtalığa bakan tarafı kirpiksi uzantılardan oluşmuş huni şeklinde bir


              ˇ Fallopi kanalının içi silli epitel ile döşenmiştir. Silli epitel yumurta hareketini kolaylaştır-
             maktadır.
              ˇ Yumurtalıkta üretilen yumurtayı uterusa taşır.
              ˇ Eğer fallopi tüpünde sperm bulunuyorsa döllenme ve zigot oluşumunu gerçekleştirir.

              ˇ Zigotun ilk bölünmeleri fallopi tüpünde gerçekleşir.
              ˇ Zigot üç beş gün içinde yumurta kanalından rahime ulaşır.
   126   127   128   129   130   131   132   133   134   135   136