Page 28 - 11_biyoloji_ogretmenin
P. 28
26 İNSAN FİZYOLOJİSİ
NOT
Ergin dönemde tiroksin az salgılanırsa miksödem hastalığı, tiroksin çok salgılanırsa toksik
guatr = ekzoftalmik hastalığı görülür. İyot yetersizliğinde tiroksin azalır, tiroid bezi büyür
ve basit guatr hastalığı gözlenir. Tiroksin çocuklukta az salgılanırsa kretinizm gözlenir.
Deniz ürünleriyle beslenmek ve iyotlu tuz kullanmak iyot eksikliğini önlemede etkilidir.
3. PARATİROİT BEZİ VE SALGILADIĞI HORMON
ˇ Tiroit bezinin arka yüzeyine gömülmüş olarak bulunan dört küçük bezdir. Parathormon
salgılar.
Parathormon
ˇ Kanda kalsiyum değeri düştüğünde salgılanmaya başlar. Kemik yıkımını ve böbreklerden
kalsiyumun geri emilimini artırır. Karaciğerde ve böbreklerde D vitaminini aktifleştirir.
+2
Kemiklerdeki Ca ’nin kana geçmesini sağlar. Bu hormon, kalsitoninle birlikte kandaki kal-
siyum ve fosfor dengesini düzenler. Fazla salgılanırsa kemikler zayıflar böbrek taşı oluşur.
Az salgılanırsa tetani hastalığı oluşur. YAYINEVİ
NOT
Parathormon ve kalsitonin antagonist (zıt) hormonlardır..
4. PANKREAS BEZİ VE SALGILADIĞI HORMONLAR
ˇ Karma bir bezdir (hormon + enzim). Alfa
hücreleri Langerhans
ˇ Pankreas’ın Langerhans adacıklarından
(beta hücrelerinden) insülin ve (alfa Beta
hücrelerinden) glukagon hormonları hücreleri
salgılanır. EDİTÖR
İnsülin Delta
hücreleri
ˇ Kan şekerini düşürür. Glikozun karaci-
ğer ve kas hücrelerinde glikojen şeklin-
de depolanmasını sağlar. Glikozun yağlara dönüşümünü hızlandırır. Glikojen ve yağ yapımını
uyarır. Bu süreçte kan glikoz seviyesini düşürür. Aminoasit emilimini uyararak protein
sentezini etkiler.
NOT
Şeker hastaları, çok yemek yedikleri halde devamlı kilo kaybederler. Çünkü vücut hücreleri
enerji kaynağı olarak glikoz yerine yağları ve proteinleri kullanır.
Glukagon
ˇ Kan şekerini arttırır. Karaciğerdeki glikojenin glikoza dönüşümünü sağlar. Yağların yıkımını
hızlandırır.