Page 137 - 11_edebiyat_ogretmenin

TİYATRO 135
Tiyatro ile ilgili bazı terimler
ˇ Adaptasyon: Yabancı dille yazılmış bir oyunu, yerel koşullara uygun biçimde kendi diline
çevirme

ˇ Aksesuar: Oyuncunun dekor gereği kullandığı eşyalar, dekora yardımcı sahne eşyaları
ˇ Dekor: Oyunun geçtiği yeri canlandırmak için kullanılan ışık, eşya gibi araçların tümü

ˇ Figüran: Genellikle tiyatro ve sinemada, konuşması olmayan veya konuşması çok az olan
rollere çıkan kimse
YAYINEVİ
ˇ Jest: Rol gereği yapılan el, kol ve beden hareketleri

ˇ Kostüm: Oyunda rol gereği giyilen kıyafetlerin genel adı
ˇ Meclis: Bir oyunun içinde -kişilerin sahneye girişleri ve çıkışlarıyla bölümcük adını alan-
en küçük parça, sahne.

ˇ Mimik: Duygu ve düşünceleri yüz ifadeleriyle yansıtma işi

ˇ Monolog: Oyunda tek kişinin kendi kendine konuşması, dışa verilen iç ses
ˇ Pandomim: Düşünceleri ve duyguları müzikle, çeşitli eşyalar eşliğinde, dansla ya da göv-
EDİTÖR
de ve yüz hareketleriyle yansıtmayı amaçlayan sözsüz oyun.
ˇ Perde: 1. Bir tiyatro eserinin büyük bölümlerinden her biri, 2. Sahneyi seyirciye açan ve

kapatan kumaş parçası
ˇ Replik: 1. Oyuncunun, sözü karşısındakine bırakırken söyleyeceği son söz, 2. Oyunda
karşıdakinin sözüne verilen karşılık, karşılama sözü

ˇ Suflör: Perde gerisinde oyunu metinden takip eden ve unutulan sözleri fısıldayarak
oyunculara hatırlatan görevli
ˇ Tirat: Oyuncuların bir defada yaptığı uzun konuşma
ˇ Tuluat: Metin dışı, o an akla geldiği gibi hareket etmek, söz söylemek, doğaçlama.

DÜNYA EDEBİYATINDA TİYATRO
ˇ Tiyatro sözcüğü Yunancada “theatron” sözcüğünden türemiştir. Dilimize ise İtalyancadaki
“teatro” sözcüğünden geçmiştir. Dinsel törenlerden doğan tiyatro daha sonradan dinden
bağımsızlaşarak sanatlaşmıştır.

ˇ Kökeni, insanın doğa olaylarını kendi beden hareketleriyle taklit etme çabasına kadar gö-
türülebilir. Sümer ve Mısır uygarlıklarından Şamanist inanç ve törenlerine kadar birçok
yerde tiyatronun izlerine rastlamak mümkündür bu da tiyatronun köklü bir geçmişe sahip
olduğunun kanıtıdır.