Page 74 - 11_edebiyat_ogretmenin

72 ŞİİR
ˇ Bu dönem şairleri ağırlıklı olarak da hece ölçüsünü kullanmışlardır. Mehmet Emin Yurdakul
“Türkçe Şiirler” adlı kitabında, şiirde aruz ölçüsü yerine hece ölçüsü kullanılması gerektiğini
savunmuştur. Aynı dönemde Rıza Tevfik Bölükbaşı’nın yazdığı şiirler bu düşünceyi pekiş-

tirmiştir. Hece ölçüsü daha sonradan “Beş Hececiler”in yazdıkları şiirlerle geniş kitlelere
yayılmıştır. Ayrıca Ömer Bedrettin Uşaklı ve Kemalettin Kamu gibi sanatçılar da yazdıkları
güçlü şiirlerle hece ölçüsünün yaygınlaşmasında önemli rol oynamışlardır.
ˇ Bu dönemde genel anlayış bakımından bazı ortak özellikler olsa bile Millî Edebiyat Dönemi
YAYINEVİ
şiirini tek bir başlık altında toplamak mümkün değildir. Millî edebiyat şiirinde ana hatlarıyla
üç eğilim karşımıza çıkmaktadır. Bunlar:

F Sade Dil ve Hece Ölçüsüyle Yazılmış Şiir

F Saf (Öz) Şiir
F Halkın Yaşayış Tarzını ve Değerlerini Anlatan Manzumeler

Sade Dil ve Hece Ölçüsüyle Yazılmış Şiir

F Ziya Gökalp ve Mehmet Emin Yurdakul’un başını çektiği bu şiir anlayışında, Milliî
edebiyatı oluşturan düşünceler hâkimdir. Türkçülük düşüncesiyle yola çıkan Millî
EDİTÖR
Edebiyatçılar, o döneme kadar yazılmış olan şiirleri Arap, Fars veya Batı taklidi
olarak görmüşler ve kendi öz kimliklerine, halk edebiyatına, dönerek heceyle şiir
yazmışlardır.

F Bu dönem şairleri, Tanzimat’ın birinci dönem sanatçıları gibi şiire öğretici (didaktik)
bir amaç yüklemişlerdir. Bundan dolayı da didaktik yanları ağır basan şiirler ortaya
çıkmıştır. Ancak Tanzimat sanatçıları Batı edebiyatını savunup modern bir edebiyat
kurmayı amaçlarken bu dönem şairleri halka seslenmiş ve Türkçülük düşüncesiyle
hareket etmişlerdir.
F Ziya Gökalp çevresinde sade bir dille ve hece vezni ile yazılan bir şiir hareketinin
oluşmasında ve gelişmesinde, “Genç Kalemler” dergisi önemli bir işlev görmüştür. O
dönemde “Genç Kalemler” dergisinde “Yeni Lisancılar” olarak bilinen şairler, sade
bir dille ve hece ölçüsüyle şiirler yazmışlardır. Ali Canip Yöntem, Ömer Seyfettin ve
onlara sonradan katılan ama etkisi daha büyük olan Ziya Gökalp’in öncülüğünde yeni
bir edebiyat, yeni bir dil ve yeni bir şiir anlayışı kendisini hızla kabul ettirmiştir. O
dönemde bu anlayışla şiir yazan şairler arasında Ali Canip Yöntem, Hamdullah Suphi
Tanrıöver, Celal Sahir Erozan, Necmettin Halil Onan, Halide Nusret Zorlutuna,
Şükûfe Nihal ile Beş Hececiler olarak bilinen Yusuf Ziya Ortaç, Enis Behiç Koryü-
rek, Faruk Nafiz Çamlıbel, Orhan Seyfi Orhon, Halit Fahri Ozansoy sayılabilir.