Page 65 - 11_matematik_ogretmenin
P. 65

63


                             )
                                     −
                  −− ∆   −− (  5 −  49  57  1                İKİNCİ DERECEDEN FONKSİYONLAR VE
                  b
              x =       =          =    =−
               1   2 a       22 .    4     2                 GRAFİKLERİ
                                     +
                   b
                             )
                  −+ ∆    −− (  5 +  49  57       1        İKİNCİ DERECEDEN BİR DEĞİŞKENLİ FONKSİYON
                                                
              x =   2 a  =   22.   =  4  =  3     Ç= −  2 ,3     GRAFİĞİNİN ÇİZİMİ
               2
                                                
              Dikkat edilirse a=2 ile c=-3 ters işaretlidir.   y=f(x)= ax +  2  bx c+  şeklindeki fonksiyonlara ikinci derece-
              Bu durumda ∆>0 dır.                            den  bir  bilinmeyenli  fonksiyon,  bu  fonksiyonların  grafiği-

                                                             ne de parabol denir. İkinci dereceden bir fonksiyonun en
              p    Örnek:
                                                             büyük veya en küçük değerini veren noktaya da diğer bir
              m ∈  olmak üzere,                             deyişle parabolün en alt ya da en üst noktasına tepe nok-
                    2
              (3m-5)x -4x+m-2=0 denkleminin birbirine eşit iki reel kökü   tası denir.
              varsa m değeri kaçtır?                          y =  f(x) =  ax +  2  bx c+  fonksiyonunu,
                                                                            2
                                                                               k
              ˜    Çözük:                                    Ɖ   y =  f(x) =  ( a x−  ) r + şeklinde yazdığımızda parabolün
              Birbirine eşit iki reel kök olduğu için ∆=0 olmalıdır.  tepe noktası T(r, k) dır.

                    4
              ∆= b 2  − ac  = 0                              Ɖ    r = −  b   ve  k =  f(r) =  4ac b−  2   olur.
                       .(
                 (
              0  =−4) 2  − 43 m − 5).(m − 2)                        2a             4a
              16  = 43.( m − 5).(m − 2)                      Ɖ  Parabolün simetri ekseni x=r doğrusudur.
                       m
              4  = 3m 2 −11 ++10                                         y
              0  = 3m 2  −11 m + 6                                          x = r   y = f(x)
                 3m     − 2                                 YAYINEVİ
                  m     − 3
               3m
                 − 2)(m
                      − 3)
              (   = 0                                                 r       x
                 ↓    ↓
                 2
              m  =    m  = 3                                           k
                   denklemlerinin kökleri aynı ise  EDİTÖR
                 3                                                             T(r, k)
              2  ∉  olduğundan m=3 tür.
              3                                                          y
               NOT                                                     k       T(r, k)
                 2
               ax +bx+c=0  ikinci  dereceden  bir  denklem  olmak
               üzere,
                                                                              r
                                                                                      x
                               c 
               Ɖ  a+b+c=0 ise Ç= 1,     dır.
                               a 
               Ɖ  b = 0 ise denklemin kökleri simetriktir.  (x = − x ) (iki        y = f(x)
                                                    2
                                                1
                 kare farkı)                                                 x = r
                  2
               Ɖ  ax +bx+c=0                                 Parabolün Kolları
                  2
                 kx +mx+n=0             a   b  c                     2
                                        k  =  m  =  n  dir.  y=f(x)=  ax +  bx c+  fonksiyonunun grafiğinde,
                                                             Ɖ  a>0 ise parabolün kollarının yönü yukarıya doğrudur.
              p    Örnek:                                           y                         y
                                                              y = f(x)
                   2
              (3a-2)x +(a-2)x-4a-1=0  denkleminin  kökleri  simetrik  kök
              olduğuna göre denklemin çözüm kümesini bulunuz.
                                                                        r          x                   x
              ˜    Çözük:
              Denklemin simetrik iki kökünün olması için          k      T(r, k)
              a2−=  0 ⇒  a =  2  olmalıdır.
              4x −=  0                                       a>0 ise f(x) in en küçük de-           a değeri büyüdükçe kollar
                2
                  9
                                      
              (2x 3)(2x 3)−  +  =  0  Ç=  −  33  , 
                                      
                 ↓    ↓                 22                             2          yaklaşır. Küçüldükçe uzak-
                 3       3                                          4ac b−   dır.   laşır.
              x =   x = −                                    ğeri  k =  4a
               1
                 2   2   2
   60   61   62   63   64   65   66   67   68   69   70