Page 115 - 12_biyoloji_ogretmenin

BİTKİ BİYOLOJİSİ 113

» Açık tohumlu ve kapalı tohumlu bitkilerin çiçekleri, hem dış görünüş hem de anatomik
bakımdan farklılık gösterirler.
» Açık tohumlu bitkilerin çiçekleri kozalak olarak adlandırılıp kozalak, bir eksen üze-
rinde sarmal olarak dizilmiş pullarından meydana gelmiştir.

» Erkek kozalak ayrı, dişi kozalak ayrı olup tohum taslakları dişi kozalağın kozalak
pulları üzerinde açıktadır. Tohum taslağı, tohum oluşturacak yapıya denir. İçerisinde
yumurta hücresini üretecek hücre vardır.

» Erkek kozalaklarda oluşan polenler, rüzgâr aracılığıyla dişi kozalaklara taşınır. Döl-
YAYINEVİ
lenmeden sonra tohum taslağında gelişen tohum da kozalak pulları üzerinde açıkta
bulunur.

» Açık tohumlu bitkilerde tek döllenme görülür ve besi doku hücreleri (n) kromozom-
ludur.
» Kapalı tohumlu bitkilerde çiçeğin yapısı dıştan içe doğru;
› Çanak yaprak, taç yaprak, erkek organ ve dişi organ kısımlarından oluşur. Ayrıca
çiçek sapı ve tablası bulunur.

Taç yaprak

Tepecik
EDİTÖR
Anter
(Başçık)
Erkek Filament Dişicik Dişi
organ (Sapçık) borusu organ
Ovaryum
Tohum taslağı
Çiçek tablası
Çanak yaprak
Çiçek sapı Açık tohumlu bitkilerin üreme
organları kozalaklardır.
Çiçeğin yapısı

» Çanak yaprak çiçeğin en dış kısmında bulunan genellikle yeşil renkli olup tomurcuğu
korur.
» Taç yaprak; çiçekteki parlak ve cezbedici rengi olan kısımdır. Böcek ve diğer canlı-
ların ilgisini çekerek tozlaşmaya yardımcı olur.
» Erkek organ, başçık (polen üreten 4 kese içerir.) ve sapçıktan oluşur. Sapçık, başçığı
çiçek tablasına bağlar.
» Dişi organın kısımları; tepecik (polenin tutunduğu ve çimlendiği, nemli ve yapışkan
kısım), dişicik borusu (polen tüpü burada gelişir) ve yumurtalık (içinde tohum taslak-
ları var) şeklinde yapılardan oluşur..
» Çiçek çeşitleri: Eğer bir çiçekte yukarıdaki 4 kısımdan tamamı varsa tam çiçek
(elma, kiraz, şefali, nohut vb.), üreme organlarından biri eksikse eksik çiçek (ceviz,
kavak, fındık vb.) denir.