Page 115 - 12_biyoloji_ogretmenin
P. 115

BİTKİ BİYOLOJİSİ                                                          113

          »   Açık tohumlu ve kapalı tohumlu bitkilerin çiçekleri, hem dış görünüş hem de anatomik
             bakımdan farklılık gösterirler.
          »   Açık tohumlu bitkilerin çiçekleri kozalak olarak adlandırılıp kozalak, bir eksen üze-
             rinde sarmal olarak dizilmiş pullarından meydana gelmiştir.

          »   Erkek  kozalak  ayrı,  dişi  kozalak  ayrı  olup  tohum  taslakları  dişi  kozalağın  kozalak
             pulları üzerinde açıktadır. Tohum taslağı, tohum oluşturacak yapıya denir. İçerisinde
             yumurta hücresini üretecek hücre vardır.

          »   Erkek kozalaklarda oluşan polenler, rüzgâr aracılığıyla dişi kozalaklara taşınır. Döl-
                                                  YAYINEVİ
             lenmeden sonra tohum taslağında gelişen tohum da kozalak pulları üzerinde açıkta
             bulunur.

          »   Açık tohumlu bitkilerde tek döllenme görülür ve besi doku hücreleri (n) kromozom-
             ludur.
          »   Kapalı tohumlu bitkilerde çiçeğin yapısı dıştan içe doğru;
                › Çanak yaprak, taç yaprak, erkek organ ve dişi organ kısımlarından oluşur. Ayrıca
               çiçek sapı ve tablası bulunur.

              Taç yaprak

                                                 Tepecik
                      EDİTÖR
                  Anter
                 (Başçık)
             Erkek  Filament                     Dişicik   Dişi
             organ  (Sapçık)                     borusu  organ
                                                 Ovaryum
             Tohum taslağı
              Çiçek tablası
                                                 Çanak yaprak
                Çiçek sapı                                      Açık  tohumlu  bitkilerin  üreme
                                                                organları kozalaklardır.
                              Çiçeğin yapısı

          »   Çanak yaprak çiçeğin en dış kısmında bulunan genellikle yeşil renkli olup tomurcuğu
             korur.
          »   Taç yaprak; çiçekteki parlak ve cezbedici rengi olan kısımdır. Böcek ve diğer canlı-
             ların ilgisini çekerek tozlaşmaya yardımcı olur.
          »   Erkek organ, başçık (polen üreten 4 kese içerir.) ve sapçıktan oluşur. Sapçık, başçığı
             çiçek tablasına bağlar.
          »   Dişi organın kısımları; tepecik (polenin tutunduğu ve çimlendiği,  nemli ve yapışkan
             kısım), dişicik borusu (polen tüpü burada gelişir) ve yumurtalık (içinde tohum taslak-
             ları var) şeklinde yapılardan oluşur..
          »   Çiçek  çeşitleri:  Eğer  bir  çiçekte  yukarıdaki  4  kısımdan  tamamı  varsa  tam  çiçek
             (elma, kiraz, şefali, nohut vb.), üreme organlarından biri eksikse eksik çiçek (ceviz,
             kavak, fındık vb.) denir.
   110   111   112   113   114   115   116   117   118   119   120