Page 116 - 12_biyoloji_ogretmenin

114 BİTKİ BİYOLOJİSİ

» Eksik çiçekler erkek ve dişi çiçek olmak üzere ikiye ayrılır. Erkek çiçekte erkek, dişi
çiçekte dişi organlar bulunur.

» Çiçekler, bitkilerdeki yerine göre de ikiye ayrılır. Tek evcikli (monoik) çiçekte erkek
ve dişi aynı bitkidedir (mısır, meşe, ceviz), iki evcikli (dioik) çiçeklerde erkek ve dişi
farklı bitkilerde (söğüt, hurma, kavak) bulunur. .Bunlar dişi ve erkek bitki olarak
adlandırılır.
Çiçekli bitkilerin üreme aşamaları; üreme hücrelerinin üretimi, tozlaşma, döllenme, tohum
ve meyve oluşumu evrelerini içerir. Anter

a. Üreme Hücrelerinin Oluşması

» Polenler başçıktaki polen keselerinde , yumurta ise
dişinin yumurtalığında üretilir.
Mikrospor
I. Erkek Üreme Hücresinin Oluşumu YAYINEVİ
ana hücresi
Polen Üretimi: Polen ana hücresi (mikrospor ana hücresi)
diploit (2n) kromozomludur. Mayoz bölünme geçirmesiyle
haploit kromozomlu (n) dört tane mikrospor meydana gelir. Mayoz
EDİTÖR
» Her mikrospor çekirdeğinin mitoz geçirmesiyle ikişer
çekirdekli polenler oluşur. Polendeki çekirdekler, üret- Mikrospor Mitoz
ken çekirdek (generatif çekirdek) ve tüp çekirdeği
(vejetatif çekirdek) olarak adlandırılır. Bunların kro- Generatif
çekirdek
mozom sayıları (n) ve genetik benzerlikleri (genetik
yapıları) aynıdır. Vejetatif
çekirdek Polenler
» Bu çekirdeklerden üretken (generatif sperm) olan Polenlerin oluşumu
Üretken hücre
çekirdek sperm üretirken, tüp çekirdeğinden ise Çeper
polen tüpü meydana gelir.
Polenin yapısı :Polenlerin etrafında 2 katlı zar bulunur.
Dıştaki zar cansız, delikli (por) ve desenli, içteki zar
canlı ve düzdür.

» Polenlerin renkleri, ve şekilleri türlere özgü olduğu
için sınıflandırmada kullanılır. Özellikle arkeolojik
kazılarda bundan yararlanılır. İç zar Besler hücre

» Polenler; rüzgarla taşınanlarda hafif ve düz, bö- Polende n kromozomlu 2 hücre
ceklerle taşınanlarda ise renkli, desenli ve çıkıntılı vardır. Bunlar aynı genetik yapıda
olup üretken çekirdek döllenmeyi
yüzeyleri (tutunmak için) vardır. Ancak rüzgarla yaparken, besler. Çekirdekte po-
tozlaşan bitkilerde çok sayıda polen üretilir. len tüpü meydana gelir.