Page 50 - 12_biyoloji_ogretmenin

48 CANLILARDA ENERJİ DÖNÜŞÜMLERİ

» Oluşan organik moleküllerin atomları arasındaki bağlarda enerji vardır. Yani Güneş-
ten gelen enerji ile oluşan organik besinlerin atomları arasındaki kimyasal bağlarda
depolanır. Bunlar hücreler tarafından koparıldığında enerji açığa çıkar.
› ATP ADP + P + 7300 cal
Enerji

» Fotosentez olayı sırasında organik besinlerin yanı sıra yan ürün olarak oksijen (O )
2
açığa çıkar.
YAYINEVİ
» Mavi − yeşil alg olarak bilinen siyanobakteriler fotosentez sırasında oksijen üretirken
mor kükürt bakterileri fotosentez de su yerine H S (hidrojen sülfür) kullandıkları
2
için fotosentez sonucunda yan ürün olarak kükürt oluşur.

… Öğretmenin Kaleminden Öğretmenin Kaleminden Öğretmenin Kaleminden Öğretmenin Kaleminden Öğretmenin Kaleminden Öğretmenin Kaleminden Öğretmenin Kaleminden
… … … … … …
  
» » Fotosentez sırasında bazı canlılar su yerine H kullandıkları için oksijen üretilmez.Fotosentez sırasında bazı canlılar su yerine H kullandıkları için oksijen üretilmez.
2 2 2 2 2

» Kendi besinini kendisi sentezleyen canlılara üretici (ototrof) canlı denir. Ototrof
canlılar, enerji vermeyen inorganik maddelerden enerji bakımından zengin organik
EDİTÖR
maddeleri sentezler.
» Fotosentez sırasında ışık enerjisi kullanıldığı için ototrof canlılara fotoototrof canlı
da denir.
–
+
» NH , H S veya NO gibi inorganik maddeleri oksitleyerek açığa çıkardıkları enerjiyle
4 2 2
besin sentezleyen bazı ototrof bakterilere ise kemootrotrof denir.
» Kendi besinlerini kendileri sentezleyemedikleri için dışarıdan hazır olarak almak zo-
runda olan canlılara ise tüketici (heterotrof) canlı denir. Bunlar arasında hayvanlar,
mantarlar ve bazı tek hücreli canlılar yer almaktadır.
» Fotosentezle organik maddeler üretilirken bazı minerallere ihtiyaç duyulur. Örneğin
amino asitler ya da proteinler üretilmesinde N (azot) mineraline ihtiyaç vardır. Bu
mineraller bitkilerin toprağa bağlı olan kökleri yardımıyla topraktan alınır.

» Fotosentez sonrası oluşan oksijen, su moleküllerinden üretilmektedir. Oksijen hücre
solunumu sırasında besinlerdeki enerjiyi açığa çıkarmada kullanılır.

» Fotosentez sonucu oluşan oksijenin kaynağı o zaman fotosentez yapan canlılar olarak
tanımlanabilir. Bundan dolayı yeryüzündeki oksijenin ana kaynağını, bitkiler ve algler
oluşturmaktadır.

» Fotosentez sonucu oluşan organik besinler canlıların temel bileşeni olan organik
molekülleri sentezler. Bu organik moleküller; proteinler, yağlar ve karbonhidratlardır.