Page 194 - 12_edebiyat_ogretmenin
P. 194
192 SÖYLEV (NUTUK)
11 “Kardeşler, vatandaşlar! Yedi yüz yılın şerefi , 13 “Sayın baylar, sizi günlerce işlerinizde alıkoyan
göğe yükselen bu minarelerin tepesinden Os- uzun ve ayrıntılı sözlerim, en sonu tarihe mal
manlı tarihinin yeni faciasını seyrediyor, bu olmuş bir çağın öyküsüdür. Bunda, ulusum için
meydanlardan çok zaman alay halinde geçmiş ve gelecekteki çocuklarımız için dikkat ve uya-
olan büyük atalarımızın ruhuna hitap ediyo- nıklık sağlayabilecek kimi noktaları belirtebil-
rum…” miş isem kendimi mutlu sayacağım.”
Bir söylevden alınan yukarıdaki parçada dil Atatürk’e ait bu söyleve göre “Atatürk’ün ken-
hangi işlevlerde kullanılmıştır? dini mutlu sayması” aşağıdakilerden hangisine
bağlanmıştır?
A) Göndergesel işlev - Kanalı kontrol işlevi
A) İnsanların uzun bir zaman dilimi boyunca
YAYINEVİ
B) Heyecana bağlı işlev - Alıcıyı harekete ge-
çirme işlevi onu sabırla dinlemesine
C) Sanatsal işlev - Göndergesel işlev B) Milletine kimi önemli bilgileri verebilmesine
D) Dil ötesi işlev - Alıcıyı harekete geçirme C) Yeni neslin anlatılanlardan ders çıkarmasına
işlevi D) Anlattıklarının bir dönemin panoraması ol-
E) Heyecana bağlı işlev - Dil ötesi işlev duğuna inanılmasına
E) Sözlerinin ayrıntılı bir şekilde irdelenmesine
EDİTÖR
14 Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde Atatürk’ün
“Nutuk” adlı eseriyle ilgili yapılan yorum yan-
12 Atatürk, Söylev’inde yalnızca Hanedan’dan ya lıştır?
da hükümetten kişileri değil, en yakın çevre-
sinden kişileri de çeşitli olaylarda takındıkları A) Atatürk bu eserinde geçmişte yaşananları
tutumlar nedeniyle eleştirmiştir. Örneğin Re- anlatarak yaşananlardan ders çıkarılması
fet Paşa, Rauf Paşa, Bekir Sami Bey ve Kâzım gerektiğini vurgulamıştır.
Karabekir Paşa bunlar içerisindedir. Söylev, B) Eser anlattığı dönem itibariyle cumhuriyet
aynı zamanda birinci elden bir kaynaktır çünkü tarihî açısından önemli bir kaynaktır.
bu eserde tarihî yapan ile o tarihî tahlil ve de-
ğerlendirmelerden geçirerek tarihî yazan, aynı C) Atatürk bu eserinde, Kurtuluş Savaşı Döne-
kişide birleşmiştir. Başka bir deyişle Söylev, mi’ni birinci ağızdan anlatmıştır.
Atatürk’ün teori ile pratiğinin muhakemesinin D) Eser günümüzde ders olarak okutulan T.C.
bir ürünüdür. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük kitaplarının
hazırlanılmasında kullanılan en büyük kay-
Bu parçadan Atatürk’ün “Söylev” adlı eseriyle naktır.
ilgili aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
E) Eserde Arapça ve Farsça tamlamalara yer
A) Eser, hükümeti ve bazı devlet adamlarını verilmeyip öz Türkçe kelimeler kullanılmış-
eleştirmek amacıyla yazılmıştır. tır.
B) Eserin başkahramanı ve yazarı aynı kişidir.
C) Eserde Osmanlı soyundan olan kişiler ten- CEVAP ANAHTARI
kit edilmiştir. 1 C 5 B 9 B 13 C
D) Eserde olaylar bizzat Atatürk’ün ağzından 2 E 6 A 10 D 14 E
anlatılmıştır.
3 D 7 E 11 B
E) Eserde birçok isim eleştirel bir bakış açı-
sıyla değerlendirilmiştir. 4 A 8 C 12 A

