Page 45 - 12_edebiyat_ogretmenin
P. 45
HİKÂYE 43
o Bu dönemde modernizm ve postmodernizm anlayışları dışında soyut anlatım yolunu deneyen ya-
zarlar da olmuştur. Bu yönde eser veren yazarlar; eserlerinde olayı arka plana atıp, olayın insan
zihnindeki izlenim ve çağrışımlarını ön plana çıkarmışlardır. Hikâyelerinde klasik plana (serim-dü-
ğüm-çözüm) bağlı kalmamışlardır. Girift bir zaman ve çok katmanlı mekânlar söz konusudur. Kahra-
manlarında bıkkınlık, inançsızlık, umutsuzluk görülür. Anlatım açısından da Türkçenin kuralları zorla-
nır ve soyut kelimelere, mecaz anlamlara, abartıya sıkça yer verilir. Vüs’at O. Bener, Leyla Erbil, Ferit
Edgü, Tomris Uyar gibi isimler bu tarzda hikâyeler yazan yazarlardan bazılarıdır.
Ferit Edgü (1936 - … )
o Öykülerinde kısa metinler hâlinde Doğu insanını ve taşranın derinlikli ruh
YAYINEVİ
hâlini yansıtmıştır.
o Kafka’nın ve varoluşçuluğun tesirleri altında yeni bir hikâyecilik yaratma-
ya çalışan yazar, bu tavırla hareket etmiştir.
o Kendine özgü bir teknik ve anlatım dili yaratmak için çabalamıştır.
o Özellikle Hakkâri’de şahit olduğu izlenimler, bir yazar olarak onu derinden etkilemiştir.
o Öykülerinde genellikle yalnızca an’ı aktarmayı yeğlemiştir.
o İçinde yaşadığı ortama yabancılaşan, çevresiyle ilişki kuramayan, karamsar, mutsuz insanla-
rın yaşayışlarını, çapraşık ruhsal durumlarını yansıtmaya çalışmıştır. Bu çizgideki öykülerini
Kaçkınlar’dan sonra, Bozgun, Av, Bir Gemide, Çığlık kitaplarında yayınlamıştır.
o “Küçürek öykü” tarzında yazmış olduğu eserleriyle de ön plana çıkmış bir yazardır.
EDİTÖR
o 1960’ların sonlarına doğru postmodernizme yaklaşan ancak dini de yücelten bir anlayışla eser
veren yazarlar da görülmektedir. Bu yazarlar modernizmin getirilerine karşı direnmişler ve bilge-
ce bir tavırla eserlerini yazmışlardır. Bu anlayışla eser yazan yazarlar geleneksel kaynaklardan,
yerli mitolojik unsurlardan, masal ve efsane motifl erinden yararlanmışlardır. Bu anlayışla eserle-
rini yazan ve ön plana çıkan yazarlar arasında Rasim Özdenören, Durali Yılmaz, Mustafa Kutlu
gibi isimler sayılabilir.
Rasim Özdenören (1940 - … ) Mustafa Kutlu (1945 - … )
o Yazar öykülerini daha çocuk- o Son otuz yılın en önemli
luğunda Anadolu’nun birçok öykü yazarlarından olan
ilini gezerek, orada yaşaya- Mustafa Kutlu, hikâyedeki
rak; köyünü, kasabasını, şeh- yeni biçim ve üslup dene-
rini tanıyarak; kendisine “ay- meleriyle dikkat çekmiştir.
rıntı avcısı” dedirtecek bir özellik ve güçlü bir o “Uzun hikâye” tarzını geliştiren yazar, eser-
tasvir yeteneğiyle, insanın evrensel yanlarını lerinde insanın derinliğine yönelmiş; rüya ile
öne çıkararak yazmıştır. gerçek arasında geçmişi arayan, zamanı ve
o Hikâyelerinin kahramanları, çevremizde ra- eşyayı sorgulayan bir bireyi anlatmıştır.
hatlıkla görebileceğimiz, dokunabileceğimiz o Canlı diyaloglar, iç konuşmalar, yerel söz-
kişilerdir. cükler ve geleneksel anlatı unsurları yazarın
o O, İslami kimliğiyle tanınan bir öykücü olma- üslubunu ilgi çekici hale getirmiştir.
sına rağmen öykülerinde hiçbir zaman, döne- o Sadece hikâye türünde eser veren
mindeki birçok yazarda görüldüğü gibi, inandı- sanatçı,Türkiye’nin kapitalistleşme sürecinin
ğı şeyleri okuyucusuna dayatmamış, vermek getirdiği toplumsal ve bireysel sorunlara İs-
istediği mesajı öyküyü örselemeden, akışı ve lami bir duyarlılıkla eğilmiştir.
yapıyı bozmadan anlatmayı bilmiştir.