Page 67 - 12_edebiyat_ogretmenin

ÜNİTE
ŞİİR 3

OKUMA

CUMHURİYET DÖNEMİ’NDE ŞİİR

o Türk siyasi tarihinde köklü bir değişim ve dönüşümün yaşandığı Cumhuriyet Dönemi’nde, sanat
YAYINEVİ
alanında da arayışlar söz konusudur. Bu dönemin şiir anlayışına bakıldığında, arayışlarla birlikte
şiirde çeşitlilik ve zenginliğin olduğu görülür. Bu da farklı şiir anlayışlarının ortaya çıkmasını ve
şiirin çok yönlü olmasını sağlamıştır.
Cumhuriyet Dönemi’nde ortaya çıkan şiir anlayışları şu şekilde gruplandırılabilir:

Saf (Öz) Şiir Toplumcu Milli Edebiyat Garip Akımı
Anlayışını Eğilimleri Anlayışını (I. Yeni Şiiri) İkinci Yeni Şiiri
Sürdüren Şiir Yansıtan Şiir Yansıtan Şiir

Dini Değerleri 1960 Sonrası
Geleneğe Cumhuriyet
ve Metafizik
Duyarlığı Öne Anlayışı Öne Toplumcu 1980 Sonrası Sonrası Halk
Şiir
Eğilimleri
EDİTÖR
Çıkaran Şiir Şiiri
Çıkaran Şiir Yansıtan Şiir
SAF (ÖZ) ŞİİR ANLAYIŞINI SÜRDÜREN ŞİİR (1920 - 1960)
o Saf şiir anlayışı; şiirde dili her şeyin üstünde tutan Paul Valery, Stephane Mallarme gibi Batı
edebiyatı şairlerinden ve divan şiirinin biçimci yapısından bir hayli etkilenen şairlerimizde görülen
ortak zevk ve anlayışa verilen addır.

o Milli Edebiyat Dönemi’nde yeni bir şiir tarzı olarak edebiyatımıza giren bu şiir anlayışının bizdeki
ilk temsilcileri arasında, Ahmet Haşim ve Yahya Kemal gibi şairler sayılabilir.
o Ayrıca ulusal yazın anlayışını yansıtan, Türkçe ve hece ölçüsüyle etkileyici şiir örnekleri veren
“Beş Hececiler” de bu anlayışla şiirlerini oluşturmuşlardır.

o Saf şiir anlayışının oluşmasında Fransız edebiyatında ortaya çıkan sembolizm akımının etkisi
vardır.
Sembolizm

19. yy.ın sonlarında şiirde gerçekçiliği savunan parnasizme tepki olarak ortaya çıkmıştır. Bu akım-
da sanatçıların izlenimleri ön plandadır. Sembolist sanatçılar anlam kapalılığını savunmuşlardır.
Aynı zamanda biçimi, müzikaliteyi ve ahengi de her şeyin üstünde tutmuşlardır. Şiirlerinde duygu-
ları sezdirme yolunu seçmişlerdir. Bu akımı benimseyen şairler kendi iç dünyalarına yönelmişlerdir.
Şiirde anlatmak istediklerini simgelerle anlatmışlardır. Dünya edebiyatında S. Mallarme, Paul Va-
lery, Paul Verlaine, Arthur Rimbaud, C. Baudelaire bu akımı benimserken türk edebiyatında Ahmet
Haşim, Ahmet Hamdi Tanpınar, Ahmet Muhip Dıranas, Cahit Sıtkı Tarancı gibi isimler bu akımın
etkisinde eserlerini oluşturmuşlardır.

65