Page 44 - 12_fizik_ogretmenin
P. 44

42                                                           DALGA MEKANİĞİ

            Saçak genişliği (∆x); yarıklar düzlemi ile perde ara-
                                                                                      1
             sındaki uzaklık (L) ile doğru  orantılıdır.
                   λ .L                                              K
               ∆x = f    p                                            1
                    d                                         K
                                                               Işık
            Çift yarıkta yapılan girişim deneyinde kaynak 1 yö-  Kaynağı  K 2
             nünde hareket ettirilirse girişim deseni 2 yönünde                       2
             kayar. Yani ışınlar K  kaynağından uzaklaştığından
                               2
             gecikme K  kaynağı tarafında olur ve desen 2 yönünde kayar.
                      2
            K  kaynağının önüne cam gibi saydam cisimler bırakıldığında saydam cisimden geçen
              1
             ışınlar K  kaynağından çıkan ışınlara göre daha geç kalacağından girişim deseni
                     2
             geciken kaynak tarafından yani 1 yönünde kayar.

          Işığın Tek Yarıkta Kırınımı             YAYINEVİ

            Tek renkli bir ışık kaynağı önüne tek yarıklı bir levha yerleştirilerek perde üzerinde
             aydınlık ve karanlık bölgelerin oluşması deneyidir. Işık dalgalarının da su dalgaları
             gibi girişim ve kırınım yaptığı gözlemlenmiştir. Kırınım olayı ışığın dalga özelliğinin
             bir sonucudur.
                      EDİTÖR
                                             3 k.s
                                             2 a.s
                                             2 k.s
                                             1 a.s
               Tek renkli ışık  w            1 k.s   a.s: aydınlık saçak
                                             Merkezi
                                             aydınlık
                                                     k.s: karanlık saçak
                                             saçak
                                             1 k.s
                                             1 a.s
                                             2 k.s   w: yarık genişliği
                        engel                2 a.s
                                             3 k.s
                                         perde
            Kırınım deseni üzerinde iki dalga tepesinin ya da iki dalga çukurunun üst üste binme-
             siyle aydınlık bölgeler oluşur. Bir dalga tepesi ile dalga çukurunun üst üste binmesi
             ile karanlık bölgeler oluşur.
            Merkezi aydınlık saçağın genişliği, diğer aydınlık saçakların genişliğinin iki katı ka-
             dardır.

            Perde üzerinde meydana gelen aydınlık bölgelere ise  söndürücü girişim  denir.
               … … …
                 …  Öğretmenin Kaleminden      Öğretmenin Kaleminden  Öğretmenin Kaleminden      Öğretmenin Kaleminden
                 
                      Kırınım olayı Huygens ilkesi ile açıklanır. Buna göre yarığın üst ve alt noktasına Kırınım olayı Huygens ilkesi ile açıklanır. Buna göre yarığın üst ve alt noktasına Kırınım olayı Huygens ilkesi ile açıklanır. Buna göre yarığın üst ve alt noktasına Kırınım olayı Huygens ilkesi ile açıklanır. Buna göre yarığın üst ve alt noktasına Kırınım olayı Huygen
              çar
              çar
              çarpan ışık bu noktalardan ikincil dalga kaynakları gibi çalışır.
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çarpan ışık bu noktalardan ikincil dalga kaynakları gibi çalışır.pan ışık bu noktalardan ikincil dalga kaynakları gibi çalışır.pan ışık bu noktalardan ikincil dalga kaynakları gibi çalışır.pan ışık bu noktalardan ikincil dalga kaynakları gibi çalışır.pan ışık bu noktalardan ikincil dalga kaynakları gibi çalışır.pan ışık bu noktalardan ikincil dalga kaynakları gibi çal
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
              çar
   39   40   41   42   43   44   45   46   47   48   49