Page 104 - 9_cografya_ogretmenin
P. 104
102 DOĞAL SİSTEMLER
Yağış Rejimleri
ˇ Toplam yağış miktarının aylara ve mevsimlere göre dağılış düzenine yağış rejimi denir.
Mevsimler arası yağış farkı az ise yağış rejimi düzenli (Ekvatoral iklim), yağış farkı fazla
ise yağış rejimi düzensizdir (Muson iklimi).
Yağış Miktarını Etkileyen Faktörler:
ˇ Hava Kütlesinin Özelliği: Bir merkezin yağış alabilmesi için nemli hava kütlelerinin yolu
üstünde yer alması gerekir.
ˇ Yeryüzü Şekillerinin Uzanış Doğrultuları: Dağların nemli hava kütlesine dönük yamacı
daha çok diğer yamaçlar ise daha az yağış alır.
ˇ Yükseklik: Belirli bir yükseltiye çıkıldıkça yağış artar.
ˇ Denize Uzaklık: Denizden uzaklaştıkça yağış azalır.
ˇ Okyanus Akıntıları: Sıcak karakterli okyanus akıntıları kuraklığa neden olur.
ˇ Rüzgârlar: Kara içlerinden gelen rüzgârlar kuraklığa neden olurken, deniz ve okyanuslardan
gelen rüzgârlar yağışlara neden olur. YAYINEVİ
Yağışın Dağılışı
ˇ Yağış miktarını etkileyen başlıca etmenler; yükseklik, yer şekilleri, denize uzaklık, okyanus
ve deniz akıntılarıdır.
EDİTÖR
ˇ Ekvator çevresi (Amazon - Kongo), Orta Kuşak karalarının batı kıyıları ( Batı Avrupa, Ku-
zey Amerika’da Alaska kıyıları) ve Güneydoğu Asya (Hindistan, Çin, Bangladeş, Japonya),
yeryüzünün en fazla yağış alan yerleridir.
ˇ 30° enlemlerindeki dinamik yüksek basınç alanları, etrafı yüksek dağlarla çevrili kapalı
havzalar, kutuplar ile soğuk su akıntılarının görüldüğü kıyılar yeryüzünün en az yağış alan
yerleridir. Kutuplarda hava soğuk olmasına rağmen yağışın yetersiz olmasının nedeni mutlak
nemin az olmasıdır.
Dünyanın En Az Yağış Alan Bölgeleri Dünyanın En Fazla Yağış Alan Bölgeleri
4. BÜYÜK İKLİM TİPLERİ
ˇ Yeryüzünde sıcaklık, basınç, nem ve yağışın dağılışında farklılıklar vardır. Buna bağlı olarak
farklı iklim tipleri görülür.
ˇ Yağış ve sıcaklık yönünden benzer özellikteki yerlerde büyük iklim bölgeleri (makroklima)
oluşmuştur.