Page 64 - 9_cografya_ogretmenin
P. 64

62                                                               DOĞAL SİSTEMLER
             F
                İzohips haritasında birbirini çevrelemeyen komşu iki izohipsin yükseklikleri birbirine
                eşittir.
             F
                Eğrilerin uzunluğu arazinin engebeli oluşuna göre değişir. Bazı yerlerde eğri, bir nokta
                hâlini alabilir. Eş yükselti eğrisinin nokta hâlinde gösterildiği yer, bir yükseltinin do-
                ruğu ya da bir çukurluğun dip noktasıdır.
             F                                                          )
                Çukur yerler içe doğru çizilen ok işaretleri ile gösterilir. (
             F
                İzohipsin “V” şeklini aldığı yerler akarsu vadisini, “V” nin sivri ucu akarsuyun kaynağını
                gösterir. Sivri ucu yüksek yerleri gösteriyorsa vadi, alçak yerleri gösteriyorsa sırt olur.
              ˇ Eş yükselti eğrileriyle çizilmiş bir haritada, sıfır metre eğrisi deniz kıyısını gösterir.
                                                  YAYINEVİ
                   Profil Çıkarma
                         A

                       Y                                                  Z


                                                50 m.
                                                 0 m.
                      metre
                             B
                      EDİTÖR
                    200 m.
                    150 m.

                    100 m.
                    50 m.
                    0 m.
                        Y                                                  Z
                         1                                                  1
          Eş Yükselti Eğrilerinden Yararlanarak Profil Oluşturalım
              ˇ Şekil A’da bir adanın eş yükselti eğrileriyle çizilmiş haritası, B’de ise bu harita üzerindeki
             Y-Z hattının profilinin çıkartılması görülmektedir. Dikkatli bir öğrenci B’deki durumu ince-
             leyerek bu profilin çıkartılmasındaki aşamaların şunlar olduğunu kavrayabilir:
          1.  A’da Y ve Z noktaları arasındaki çizginin eş yükselti eğrileri ile kesiştiği noktalar işaretlenir.
          2. B’de 0 (sıfır) metreden başlayarak 50 metre (A’daki eş yükselti eğrileri arasındaki yükseklik
          farkı) aralıklarla yatay çizgiler çizilir.
          3. Y - Z hattı üzerinde işaretlenen noktalardan B’ye düşey çizgiler indirilir.
          4. Her düşey çizgi, indirildiği noktanın yükseklik değerini taşıyan B’deki yatay çizgiyle kesiş-
          tirilir.
          5. Dikey ve yatay çizgilerin kesişme yerlerinde elde edilen noktalar işaretlenir.
          6. Bu işlemlerle B’de elde edilen bütün noktalar birleştirilir. Böylece Y - Z hattının profili olan
          Y -Z  çizgisi elde edilir.
              1
           1
   59   60   61   62   63   64   65   66   67   68   69