Page 67 - 9_cografya_ogretmenin
P. 67

DOĞAL SİSTEMLER                                                            65

           4. Gölgelendirme Yöntemi

                                                             o
              ˇ Bu  yöntemde  yer  şekillerine  ışığın  belli  bir  açıdan  (45 )
             geldiği kabul edilerek gölgelendirme yapılır.
              ˇ Fazla eğimli yerler karanlık, az eğimli yerler ise daha ay-
             dınlık gösterilir.
              ˇ Gölgelendirme yöntemi, genellikle özel amaçlı ve büyük öl-
             çekli haritalarda kullanılır.
              ˇ Gölgelendirme  yöntemi  modern  haritacılıkta  yardımcı  bir
             yöntem olarak kullanılır. Yeryüzü şekillerini tek başına göstermede yetersizdir.

             5. Kabartma Yöntemi

              ˇ Yer şekillerinin ölçekli maketlerin kullanılmasıyla hazırlanan
             haritalardır.                        YAYINEVİ
              ˇ Yer şekillerini en iyi gösteren haritalar bu yöntemle hazır-
             lanır.

              ˇ Kabartma haritaları düz zemin üzerinde düzgün bir durumda
                      EDİTÖR
             bulunması gerektiği için kullanımı yaygın değildir.
              ˇ Gerçeği en yakın gösteren yöntem olmasına rağmen maliye-
             ti fazla, taşınıp saklanması zor olduğundan en az kullanılan
             yöntemdir.

                  Eğim Hesaplama
              ˇ İki yer arasındaki eğimi hesaplamak için iki nokta arasındaki yükseklik farkının ve uzaklığın
             bilinmesi gerekir. Yükseklik farkı ve uzaklık biliniyorsa aşağıdaki formül kullanılarak eğim
             bulunur.
          Eğim =  Yükseklik farkı   x 100 veya 1000
                  Uzaklık (m)
              ˇ Eğim değeri % olarak sorulmuşsa sonuç 100’le, ‰ olarak sorulmuşsa 1000’le çarpılır.


                                                  ÇÖZÜM
           Deniz seviyesinden hareket eden bir araç  Yükselti farkı (h) = 2200 – 0 = 2200 metre
           2200  metre  yüksekteki  bir  yerde  mola   Yatay Mesafe (L) = 20 km = 20 000 metre
           vermiştir. Araba bu yolda 20 km yol aldı-
                                               Eğim = 2200 x 100 / 20 000
           ğına göre eğim %’de kaçtır?
                                               Eğim = % 11 olarak bulunur.
   62   63   64   65   66   67   68   69   70   71   72