Page 125 - 9_edebiyat_ogretmenin
P. 125

TİYATRO                                                                   123

            NOT
           Bir soru cümlesine verilen cevap zarf ise cümledeki soru anlamı soru zarfıyla sağlanmıştır.
           Burada alınan cevap zarf olduğu için soru kelimesi de soru zarfıdır denilebilir.
               F     Toplantı ne zaman yapılacak?
              Cevap:  Yarın  akşam  (“Yarın  akşam”  ifadesi  zarf  olduğundan  “ne  zaman”  soru
              sözcüğü de soru zarfıdır.)


                                                  YAYINEVİ
            NOT
           Dil bilgisi kaynaklarında işaret zarfı olarak geçen bu zarf türü “işte” sözcüğüyle kurulur.
               F     İşte geldim arkadaşlar! / İşte şimdi yandık! / Bak işte dinliyorum.


          ZARFLARDA PEKİŞTİRME

              ˇ Genellikle pekiştirme sıfatları ve ikilemelerle yapılır. Pekiştirme sıfatları ve ikilemelerin bu
             durumda mutlaka bir fiili nitelemesi gerektiğini unutmayalım. Aksi halde bunları sıfatlarla
             karıştırabiliriz.

              F    Gün ışığı tertemiz dökülüyordu odamın penceresinden içeri.
                      EDİTÖR
              F    Yeni bir dergiyle dipdiri çıkıyoruz okurlarımızın karşına.



          ZARFLARIN YAPISI
              ˇ  Basit Zarflar: Kök hâlinde olan, ek almamış zarflardır.

              F    “yarın, gece, geç, dün, pek, az, fazla, sık, iyi, çok, ağır, yavaş, kötü, bol, hiç, sabah,
                  akşam, henüz...”
              ˇ  Türemiş Zarflar: Yapım ekiyle veya yapım eki gibi kullanılmış bazı çekim ekleriyle yapılmış
             zarflardır.

              F    “sabırla, aylarca, önce, dostça, sınıfça, yiğitçesine, erken, sabahleyin, kışın, ilkin,
                  soğuk, içeri, dışarı, aptalca, kaçta, koşarak, okumadan, gelince, şimdilerde...”

              ˇ  Birleşik Zarflar: Birden fazla kelimenin bir araya gelip kaynaşarak oluşturduğu zarflardır.
              F    “bugün, biraz, böyle, şöyle, niçin, ilk önce, nasıl, her gün...”
              ˇ  Öbekleşmiş Zarflar: Birden fazla kelimenin farklı yollarla (ikileme, edat grubu, zarf-fiil
             grubu) bir araya gelerek oluşturduğu zarflardır:

              F    “hemen hemen, gece gündüz, er geç, ikide bir, aşağı yukarı, hemen şimdi, kırk yılda
                  bir, öğleden sonra, arada sırada, yana doğru, az çok, -den sonra, -e dek...”
   120   121   122   123   124   125   126   127   128   129   130