Page 67 - 9_kimya_ogretmenin
P. 67

KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİMLER                                         65

            NOT
                ˇ Moleküller iki atomlu (diatomik; Cl , HF gibi) üç atomlu (triatomik; O , H S gibi) veya
                                           2
                                                                            2
                                                                        3
              çok atomlu (poliatomik; CH COOH, polimerler gibi) olabilir.
                                     3
               ˇ  İyon: Pozitif (+) veya negatif (-) yüklü atom veya atom gruplarıdır. Pozitif yüklü iyonlara
              katyon, negatif yüklü iyonlara anyon denir.
                                                                                       -
              ˇ Birden fazla atomun tek bir atom gibi davrandığı yüklü atom topluluğuna kök denir. OH ,
                -3
                            +
                      +
             PO , H O , NH  gibi.
                    3
                            4
                4
                                                  YAYINEVİ
                                                                - 3
                                          +
                          +2
                       +
                                                       -3
                                                            -
                                                    -
                               +3
                                     +
              ˇ Katyona Na , Ca , Al , H O , NH ; anyona F , N , OH , PO  örnek verilebilir.
                                   3
                                                                 4
                                          4
            NOT
                ˇ Bir atom verdiği elektron sayısı kadar pozitif (+), aldığı elektron sayısı kadar negatif
              (-) yükle yüklenir.
                ˇ Bir atom elektron verdiğinde çapı küçülür, elektron aldığında çapı büyür.
            NOT
                 +
                      -
                ˇ Na  ile Cl  iyonları arasındaki kimyasal bağ ile NaCl iyonik bileşiği oluşur. NaCl iki atomlu
              olduğu halde molekül değildir. İyonik bileşiklerde en küçük birim molekül değil, birim
                      EDİTÖR
              hücredir. Çok sayıda birim hücreler bir araya gelerek iyonik kristalleri oluştururlar.
              NaCl, CsCl, MgO , KNO  gibi bileşikler iyonik kristallere örnek verilebilir.
                            2
                                  3
                     2. KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİMLERİN
                                     SINIFLANDIRILMASI
              ˇ Kimyasal türler arasındaki etkileşimler bağın sağlamlığı ve bağlanan türlere göre sınıflan-
             dırılır.
          a) Bağlanan türlere göre: Atomlar arası ve moleküller arası olarak sınıflandırılabilir.
          Atomlar arası bağlar: Aynı veya farklı tür atomlar arasındaki etkileşimler sonucu atomlar arası
          bağlar oluşur. Örneğin bakır elementindeki Cu-Cu, brom sıvısındaki Br-Br, helyum gazındaki
          He-He, hidroklorik asitteki H-Cl, sudaki O-H gibi.
              ˇ Cu-Cu atomları ve He-He atomları arasındaki bağların her ikisi de atomlar arası bağlardır.
             Ancak Cu-Cu atomları arasındaki çekim güçlü olduğundan bağ güçlü, He-He atomları ara-
             sındaki çekim daha zayıf olduğundan bağ zayıftır.

            NOT
                ˇ Atomlar arası bağların tamamı güçlü ve zayıftır denilemez.
   62   63   64   65   66   67   68   69   70   71   72