Page 140 - 9_tarih_ogretmenin
P. 140
138 İSLAM MEDENİYETİNİN DOĞUŞU
ˇ Daha sonra halife olan Abu Cafer el Mansur, Bağdat şehrini kurarak burayı devletin baş-
kenti yaptı.
ˇ Halife Mansur Dönemi’nde toplumda eşitlik sağlandı. Ancak İranlılar devlet içinde etkili
hale geldi.
ˇ Bu dönemde Anadolu’ya akınlar yapıldı.
ˇ Sasaniler örnek alınarak vezirlik kurumu oluşturuldu.
ˇ Halife Mehdi zamanında Bizans vergiye bağlandı.
ˇ Abbasilerin en parlak dönemi, Harun Reşid’in halifeliği sırasında yaşandı.
ˇ Bu dönemde ziraat, ticaret, bilim ve eğitim düzeyi arttı ve Bizans’tan vergi alınmaya devam
edildi.
ˇ Bağdat, Doğu’nun en büyük ve en önemli ekonomik merkezi haline geldi.
ˇ Abbasiler güçlü bir devlet kurmalarına rağmen ilk yıllardan itibaren devletten kopmalarda
yaşandı. YAYINEVİ
ˇ IX. yüzyılın ortalarından itibaren Abbasilerin zayıflaması ve merkezi otoritesinin bozul-
ması üzerine Abbasi topraklarında kurulan küçük devletlere (İdrisoğulları, Tolunoğulları,
Akşitler, Fatimiler, Tahiroğulları, Saffariler, Samanoğulları ve Büveyhoğulları) Tavaif-i
EDİTÖR
Mülük adı verilmiştir.
ˇ İlhanlılar Devleti’nin hükümdarı Hülagü Han, 1258 yılında Bağdat’ı işgal ederek siyasi alanda
güçlü bir varlık gösteremeyen Abbasi Devleti’ni ortadan kaldırdı.
ˇ Moğol tehlikesinden kaçıp Memlük sultanı Baybars’a sığınan Abbasi soyundan gelen El Mün-
tasır, Kahire’de Sultan Baybars tarafından halife ilan edildi.
ˇ Böylece halifelik makamı, 1517’de Yavuz Sultan Selim’in Memlükleri ortadan kaldırmasına
kadar Abbasi ailesinde kaldı.
Abbasilerde Sosyal Hayat ve Devlet Teşkilatı
ˇ Abbasilerde toplum Araplar başta olmak üzere, İranlılar ve Türkler gibi çeşitli kavimler
ve mezheplere mensup insanlardan oluşmaktaydı.
ˇ Bu farklılıklar zaman zaman ülkede çatışmalara yol açtı.
ˇ Abbasilerde, İslam toplumu genel olarak havas ve avam denilen iki tabakadan oluşuyordu.
ˇ Halifenin yakınları ve yöneten sınıfı (vezirler, emirler, kadılar, alim ve katipler) havas
tabakasını oluştururken avam tabakasını ise; (askerler, esnaflar, zanaatkarlar, tüccarlar,
köylüler ve köleler) oluşturmaktaydı.
ˇ Sosyal sınıflardan biri de Yahudi ve Hristiyanlardan oluşan zimmi denilen gruptu.