Page 141 - 9_tarih_ogretmenin

İSLAM MEDENİYETİNİN DOĞUŞU 139
ˇ Ayrıca Abbasiler Çinlilerden öğrendikleri kâğıt yapımını da Semerkant’ta kurdukları kâğıt
atölyelerinde geliştirdiler.

ˇ Avrupa’daki kâğıt üretimi ise ancak XIII. yüzyıldan itibaren başlamıştır.

ˇ Bu dönemde sık sık yaşanan siyasi, ekonomik ve dini sebepli isyanları bastırmak için Divanü’z-
zenadıka denilen bir kurum oluşturuldu.
ˇ Abbasiler devlet işlerini görüşmek için farklı divanlar kurdular.
ˇ Bu divanlar şunlardır:
YAYINEVİ
ˇ Divan’ı tevki: Devletin resmi yazışmalarına bakardı.
ˇ Divan-’ı mezalim: Adalet işlerine bakmıştır.
ˇ Divanü’l ceyş: Askerlik işleriyle ilgilenmiştir.
ˇ Divanü’l berid: Posta ve gizli istihbarat hizmetleriyle ilgilenmiştir.
ˇ Divan-u Beytü’l-mâl: Devletin, gelir ve giderleri ile ilgilenmiştir.

ˇ Şurta teşkilatı Abbasi şehirlerinde asayişten sorumludur.

ˇ Halifelerin otoritelerinin zayıflaması üzerine çıkan iktidar mücadelesine son vermek
amacıyla Emirü’l Ümeralık kurumu kurulmuş olup başındaki kişiye Emirü’l Ümera denil-
EDİTÖR
miştir.
ˇ Emirü’l Ümera geniş yetkilere sahip olduğu için hutbe ve sikkelerde halifenin isminden
sonra Emirü’l Ümera’nın ismi geçmekteydi.

ˇ Kadılkudatlık (başkadılık) makamı ise Harun Reşid Dönemi’nde kurulmuştur.

Abbasi Devlet Teşkilatında Türkler

ˇ 747 yılından itibaren Çin’in Orta Asya’da Türklere yönelik sert tutumu Türklerin Müslü-
manlara yakınlaşmasını sağladı.
ˇ Emeviler Dönemi’nde sürekli olarak Araplarla savaşan Türkler, Abbasiler Dönemi’nde
İslamiyet’i benimsemeye başladılar.

ˇ Abbasiler, Emeviler gibi Arap milliyetçiliği yapmayıp, Türklere ve Arap olmayan Müslüman-
lara karşı iyi davrandılar.

ˇ Abbasiler’in izlediği bu politika, Çin ile Abbasiler arasında meydana gelen Talas Savaşı’nda
(751) Türklerin Arapların yanında yer almasını sağladı.
ˇ Türkler bu savaş sonrasında İslamiyet’i kabul etmeye başladı.

ˇ Abbasilerin uyguladığı politika gereği Türklere devlet içinde çeşitli görevler verildi.