Page 44 - 8_Fen_Bilimleri_Konu
P. 44
112 Basit Makineler
BASİT MAKİNELER 5. ÜNİTE
BASİT MAKİNELER
Kazanım: Basit makinelerin sağladığı avantajları örnekler üzerinden açıklar. Basit makinelerden
yararlanarak günlük yaşamda iş kolaylığı sağlayacak bir düzenek tasarlar.
YAYINEVİ
BASİT MAKİNELERİ TANIYALIM
Eski çağlarda insanların inşa ettiği büyük tapınaklar ya da kuleler nasıl yapıldı? Tüm bunları
yapmak için insanoğlunun uyguladığı kuvvet kendisinden kat kat fazla ağırlıkta olan taşları
kaldırmaya nasıl yetti? Bugün bile kendi ağırlığının yarısı kadar olan eşyaları taşımakta hâlâ
zorluklar çekerken o insanlar bunu nasıl gerçekleştirdi?
Bu durumu küçük bir deneyle anlatmaya çalışalım. Bisikletimizin frenleri tutmuyor ve bunun
nedenini biliyoruz. Frenlerin tutması için tekerleklerin üzerinde fren pabuçlarını tutan vidala-
EDİTÖR
rın sıkılması gerekiyor. Ama biz bunu elle sıkamıyoruz. Çünkü vidaya uyguladığımız kuvvet ye-
terli olmuyor. Bunun için anahtar denilen bir basit makine kullanmak zorundayız. Anahtar, sı-
kamadığımız vidayı daha az kuvvet ile sıkmamıza imkân sağlıyor. İşte basit makineler
hayatımızı daha kolay kılmaya ve işlerde bizlere avantajlar sağlamaya yarıyor. Günümüz tekno-
lojisinde basit makineler yerlerini elektrikli motorların takıldığı aletlere bıraksa da basit ma-
kineleri hayatın her anında kullanmaya devam ediyoruz.
Basit makine: Bazı işleri daha kısa sürede ya da daha az kuvvetle yapabilmeyi sağlayan düze-
neklere denir.
Bir basit makine bizlere:
c Kuvvetten kazanç sağlayabilir.
c Süreden kazanç sağlayabilir.
c Süreden kazanç sağlaması bizlere yoldan ve zaman-
dan kazanç sağladığını gösterir.
c Basit makineler kullanarak kuvvetin yönünü değiştirerek daha kolay iş yapma şansını yakalarız.