Page 7 - ayt_cografya_konsensus
P. 7
Ekosistem ve Madde Döngüsü Test - 1
1. Bazı biyomlarda görülen bitki örtüleri ile ilgili şu bilgiler 3. Aşağıdaki kavram haritasında, doğadaki karbonun dört
verilmiştir; büyük kaynağı gösterilmiştir.
• Uzun boylu ot toplulukları ile kuraklığa dayanıklı çalı
ve küçük gruplar hâlinde bulunan seyrek ağaçlardan Karbonun Dünyadaki Dört Büyük Kaynağı
oluşur.
• Bitki örtüsü seyrek olarak kurakçıl otlar, çalılar ve Kara Su Atmosfer Canlılar
kaktüslerden oluşur. CO
Organik
2
ve
• Yağışlara bağlı olarak yeşeren bozkır, çayır ve preri ? bikarbonat Karbondioksit moleküller
gibi kısa boylu ot topluluklarından oluşur.
• Ilık ve yağışlı geçen kışlarla sıcak ve kurak geçen Buna göre, kavram haritasında ? olan yere aşağıda-
yazlara uyum sağlamış, boyu 1-3 metre arasında de- kilerden hangisi gelebilir?
ğişen bodur ağaç ve çalılardan oluşur.
YAYINEVİ
A) Granit B) Kum taşı C) Kireç taşı
Buna göre aşağıdaki biyomlardan hangisine ait bitki
türü ile ilgili bilgi verilmemiştir? D) Bazalt E) Moren
A) Çalı biyomu B) Tundra biyomu
4. Korhan öğretmen coğrafya dersinde "sıcaklık, ışık ve
C) Ilıman çayır biyomu D) Savan biyomu
yağış miktarının bitki ve hayvan yaşamındaki sınırlayıcı
E) Çöl biyomu özelliği çöllerde belirgin biçimde görülür. Çöller, çetin ik-
lim koşulları nedeniyle fauna ve flora bakımından fakir
ortamlardır. Bu ortamdaki bitki ve hayvanların kendile-
2. Sıcaklık ve tuzluluk yönünden elverişli şartları taşıdığı rine has özellikleri vardır." diyerek öğrencilerinden çöl
için biyoçeşitlilik açısından oldukça zengindir. Ayrıca ka- bitkilerinin özelliği ile ilgili aşağıdaki etkinliği doldurma-
ralardan denizlere besin maddesi taşıyan akarsular, ağız larını istemiştir.
EDİTÖR
kısımlarında mineral ve organik madde bakımından zen- Öğrencilerden Demet, etkinliği aşağıdaki gibi işaretle-
gin bir yapı oluşmaktadır. Bu nedenle akarsu ağızları, fi- miştir.
toplanktonlardan kuşlara kadar birçok canlı için önemli
bir yaşam alanıdır. D Y
Yağışlı dönemlerde bünyelerinde su
l
V depo ederler.
ll Kışın yapraklarını dökerler.
lll lV Suyu buldukları zaman kısa süre-
lll
de filizlenirler.
Toprak altında gelişmemiş ve cılız
lV
l ll kök sistemleri bulunur.
Su kaybını azaltmak için yaprakların
V yerini dikenler almıştır.
Denz
Buna göre Demet etkinlikteki bilgilerden hangilerini
Yukarıda akarsu yatağı buyunca numaralandırılan yanlış işaretlemiştir?
alanlardan hangisinin özellikleri verilmiştir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
A) I B) II C) III D) IV E) V D) IlI ve IV E) IV ve V
Ekosistem ve Madde Döngüsü Biyoçeşitliliğin Yeryüzüne Dağılışını Etkileyen Faktörler
Canlıların toprak yüzeyinden yaklaşık 10 m derinliğe ve 120 m yüksekliğe ka- 1. Fiziki (Doğal) Faktörler: • İklim (ışık, sıcaklık, rüzgârlar, nem ve yağış) • Yeryüzü
dar yaşayabildikleri gözlemlenmiştir. Denizlerde ise canlıların büyük bir bölümü şekilleri (yükselti, dağların uzanışı ve bakı) • Sular • Toprak yapısı
su yüzeyine yakın bölümlerde yaşadığı derinlere inildikçe canlı çeşitliliğinin azal-
dığı görülmüştür. Bir bölgedeki çeşitli özelliklere sahip bitki ve hayvan türleri ile 2. Paleocoğrafya Faktörleri : • Kıtaların kayması • İklim değişikliği
mikroorganizmaların sayısı ve bu canlıların birbirleriyle olan ilişkileri biyoçeşitli- 3. Biyolojik Faktörler: • İnsan faaliyetleri • Diğer canlılar
lik olarak ifade edilir. Genel olarak sıcak ve nemli iklim bölgelerinde biyoçeşitlilik
daha fazladır. Sıcak ve nemli iklim bölgelerinden kurak ve soğuk iklim bölgeleri-
ne geçildikçe biyoçeşitlilik azalır.
5