Page 8 - ayt_cografya_konsensus

Ekosistem ve Madde Döngüsü Test - 1

5. Aşağıdaki diyagramda biyoçeşitliliğin oluşmasında ve da- 7. Benzer bitki ve hayvan topluluklarını barındıran bölge
ğılışında etkili olan fiziki faktörlerle ilgili bazı özellikler ve- lere “ biyom” adı verilir.
rilmiştir.
Aşağıdaki biyom ve bitki örtüsü eşleştirmelerinden
İklim, biyosferdeki biyoçeşitliliğin oluşmasında hangisi yanlıştır?

ve dağılışında belirleyici faktördür.
Biyom Bitki örtüsü
Sıcaklık ve yağış, karalarda yaşayan canlıların A) Deniz biyomları Bitkisel planktonlar
dağılışını etkileyen en önemli iklim elemanlarıdır.
B) Çalılık Yüksek boylu ağaçlar
Yeryüzünde biyoçeşitliliğin en fazla görüldüğü C) Çöl Kaktüs ve çalılar
yer, yıl boyu sıcak ve nemli olan iklim bölgeleridir.
D) Tatlı su Saz ve kamış
E) Tundra Kara yosunları
?
Yukarıdaki diyagramda soru işaretli "?" olan bölü-
me yazılabilecek en uygun ifade aşağıdakilerden 8. Adnan coğrafya dersinde azot döngüsü ile ilgili etkinliği
hangisidir? aşağıdaki gibi işaretliyor.
A) Güneşlenme süresi fazla olduğu için Kuzey Afrikada
biyoçeşitlilik fazladır. D Y
B) Yazların sıcak ve kurak geçtiği karaların iç kısımla- YAYINEVİ
Azot döngüsünde yıldırım olaylarının
rında biyoçeşitlilik daha fazladır. l etkisi yoktur. 
C) Ekvatordan kutuplara doğru gidildikçe biyoçeşitlilik Mikroorganizmalar ölen canlıların par-
artmaktadır. ll çalanmasına yardımcı olarak azotun 
D) Ilıman okyanusal iklimden karasal iklim bölgesine döngüye dönmesini sağlar.
doğru gidildikçe biyoçeşitlilik artar. lll Meteor düşmesi azot döngüsünü hız- 
E) Yıl boyu sıcaklık ve nemin yüksek olduğu ekvatoral landırır.
iklim bölgesi biyoçeşitliğin en fazla olduğu yerdir. lV Volkanizma azotun nitrat ve nitritlere 
6. Bitki örtüsü: Yüksek boylu otlar, yer yer ağaçlar, çalılar dönüşmesini sağlar.
Hayvan türleri: Zebra, zürafa, aslan, devekuşu, timsah, V Atmosferdeki azotu insanlar doğrudan 
antilop EDİTÖR kullanamazlar.
Buna göre Adnan etkinlikteki bilgilerden hangilerini
III I yanlış işaretlemiştir?
IV
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
II D) II ve IV E) III ve IV

V
9. Aşağıdakilerden hangisi Toros Dağları’nın güneye
bakan yamacında yer alan Adana’da bitki türü çeşit-
liliğinin, kuzeye bakan yamacında yer alan Niğde’den
Yukarıda bitki örtüsü ve hayvan türleri verilen bi-
yom haritada koyu renkle gösterilen alanların han- daha fazla olmasının nedenlerinden biri olamaz?
gisinde görülür? A) Sıcaklık B) Bakı C) Yağış
A) I B) II C) III D) IV E) V D) Yükselti E) Jeolojik yapı

Fiziki Faktörler Bitki örtüsünün yeryüzündeki dağılışı hayvan türlerinin dağılışını da etkiler. Ge-
a) İklim:Bitkilerin gelişebilmesi için farklı sıcaklığa ihtiyaçları vardır. Bitkiler sı- nel olarak sıcak iklim bölgelerinde, soğuk iklim bölgelerine göre canlı türleri daha
caklık isteklerinin farklılığına göre Ekvator’dan kutuplara doğru sıralanmıştır. Su, fazladır. Bitki ve hayvan türleri yaşamlarını devam ettirebilmek için bulundukları
bitkiler için hayati önem taşır. Bitkilerin bünyesinde bulunması gereken suyun yerin iklim şartlarına uyum sağlamak (adaptasyon) zorundadırlar.
belli bir oranın altına düşmesi durumunda bitkiler yaşamsal fonksiyonlarını kay- b. Toprak
bederler. Bu nedenle kurak ve yarı kurak iklim bölgeleri bitki örtüsünün çok sık Canlıların yaşam alanlarını belirleyen önemli bir faktör de topraktır. Bitki ve hay-
olmadığı sahalardır. vanlar yaşamak için toprağa ihtiyaç duyarlar. Toprağın fiziksel yapısı ve kimyasal
özelliğin nem, sıcaklık gibi özellikleri canlıların yaşam alanı seçiminde etkili olur.
6