Page 28 - tyt_felsefe_konsensus
P. 28
MÖ 6. Yüzyıl - MS 2. Yüzyıl Felsefesi Test - 31
5. Anaksimenes, hocası Anaksimandros ve Thales gibi 6. Parçada İlk Çağ felsefesinin hangi problemine Tha-
arkhe problemiyle ilgilenmiştir. Hocasının ve beraberin- les’in verdiği cevap ve gerekçesi anlatılmıştır?
de Thales’in arkhe fikrini benimsemiştir. Arkhe, Anak-
simenes’te havadır. Hava, Thales’te olduğu gibi somut A) İnsan öldükten sonra ruhun durumu
ancak hocasında olduğu şekliyle sonsuzluk niteliğin- B) Evrenin ve varlıkların arkhesi
dedir. O, “Hava olan ruh, nasıl bedeni ayakta tutuyorsa C) Evrendeki değişimin varlığı
dünyayı ve evreni de ayakta tutan havadır.” demektedir. D) Felsefenin önemi ve gereği
Hava, yoğunlaşma ve seyrekleşmesiyle diğer varlıkların
oluşmasını sağlar. Havanın seyrekleşmesi ve yoğunlaş- E) Metafiziğin varlığı ve önemi
masıyla varlıkların oluştuğu fikri, bazı düşünürleri etki-
lemiş ve özellikle atomculuk düşüncesinin ilk basamak-
larını oluşturmuştur.
Parçadan arkhe düşüncesiyle ilgili hangi yargıya
ulaşılamaz?
A) Düşünürlerin arkhe düşüncesi birbirini etkilemiştir.
B) Anaksimenes’in arkhe düşüncesinin oluşumunda
Thales’in etkisi vardır.
C) Anaksimenes’in arkhe düşüncesi kendinden sonra
gelen düşüncelere etki etmiştir.
7. Thales’in Evrenin ana maddesi olarak suyu görme-
D) Anaksimenes’in düşüncesinde arkhenin sonsuzluk YAYINEVİ
sinin gerekçesi aşağıdakilerden hangisi olamaz?
özelliği taşıması gerekir.
E) Her düşünürün arkhe tasarımı kendine özel ve birbi- A) Bütün tohumların nemli bir ortamda yetişmesi
rinden bağımsızdır. B) Her canlının sıvıya ihtiyaç duyması
C) Sıcaklığın sudan çıkması
EDİTÖR
D) Canlıların susuz yaşayamaması
E) Suyun kutsal bir varlık olması
6, 7 ve 8. soruları aşağıdaki parçaya göre
cevaplayınız.
Thales'in tüm Milet felsefesinin ana problemine; her şe-
yin kendisinden geldiği, kendisine gittiği, kendisinden ya-
pıldığı şeyin, değişenin altında değişmeden kalan, var-
lığını devam ettiren şeyin ne olduğu sorusuna, evrende
en çeşitli ve değişik kılıklar altında kendisini gösteren un-
surlardan biriyle, yani su ile cevap verdiğini göstermekte-
dir. Acaba Thales'i bu görüşe götüren nedenleri tahmin
edebilir miyiz veya bu görüşü ileri sürmesinde etkili olan
muhtemel etkenlerden söz edebilir miyiz? Aristoteles'e 8. Thales’in suyun ana madde olmasına kendi gözlem-
göre onu bu inanca, yani suyu ana madde olarak kabul leri ve çıkarımlarıyla karar vermesi, onun felsefesi-
etmeye götüren şey, her şeyin sıvımsı bir varlıktan bes- nin hangi özelliğini göstermektedir?
lendiğine ve sıcağın kendisinin de ondan çıkıp onunla
yaşadığına ilişkin gözlemi olmuştur. Bunun yanında, yine A) Öznel ve akılcı olduğu
Aristoteles'e göre, Thales'i suyu "töz olarak" kabul etme- B) Nesnel ve deneysel olduğu
ye götüren diğer bir neden, her şeyin tohumunun nemli
bir yapıda olduğuna ve suyun, nemli şeylerin doğasının C) Refleksif ve analitik olduğu
kaynağı olduğuna ilişkin diğer bir gözlemi olmuş olma- D) Bütünleyici ve tutarlı olduğu
lıdır. E) Tarihsel ve kümülatif olduğu
MÖ 6. YÜZYIL - MS 2. YÜZYIL FELSEFESİNİN AYIRICI NİTELİKLERİ • Pythagoras: İlk unsur; sayıdır. Evrendeki uyumu ve düzeni sayılarla ifade et-
İlk Neden ve Değişim Düşünceleri meye, kanıtlamaya çalışmıştır.
• Thales: Felsefenin kurucusu olarak gösterilebilir. Ona göre evreni oluşturan • Empedokles: İlk unsur sayısını çoğaltmıştır. Ona göre evren; toprak, hava,
ilk unsur; sudur. su, ateşten oluşmuştur.
• Anaximenes: Doğayı oluşturan ilk unsur; havadır. • Demokritos: ilk unsur; atomdur. İnsanla ilgilenen tek doğa filozofu olarak da
• Heraklitos: İlk unsur; ateştir. Evren sürekli bir değişim, akış, dönüşüm ve olu-
şum içerisindedir. nitelenebilir.
66