Page 167 - tyt_tek_kitap_konu
P. 167

ENDÜSTRİDE VE CANLILARDA ENERJİ                                                       725
           b. Alkenler (Nlefinler)                                                    H  H

           Ɖ   Karbon  atomları  arasında  en  az  bir  tane  ikili  bağ    C H   H   C  C   C ≡  C  H
                                                                      6
                                                                    4
             (C = C) taşıyan doymamış hidrokarbonlardır.           CH≡C-CH -CH        H  H
                                                                           2
           Ɖ   Bir  tane  ikili  bağ  içerenlerin  genel  formülleri  C H  Bütin  CH -C≡C-CH  3  H  H
                                                   n 2n
             dir. (n: 2,3,4, … gibi tam sayılar).                    3        3
                                                                   CH -CH -C≡CH   H   C  C ≡  C  C  H
                                                                          2
                                                                     3
           Ɖ   En küçük üyesi 2 karbonlu C H  (eten – etilen) tür.                    H         H
                                      4
                                    2
           Ɖ   Yapısındaki C sayısına denk gelen alkanın adındaki
             –an eki yerine –en (–ilen)  eki getirilerek adlandırılır.   d. Aromatik Hidrokarbonlar (Arenler)
                                                          Ɖ   Halkalı yapıda olup atomlar arasında sırasıyla tek –
            C H 4  Eten (Etilen)  C H       Hepten          çift bağlar bulunur.
                                   7 14
             2
                                                          Ɖ   Genel formülü C H  ’dır.
            C H   Propen (Propilen)  C H    Okten                        n 2n–6
               6
                                   8 16
             3
                                                          Ɖ   En küçük üyesi benzen (C H ) bileşiğidir.
                                                                                   6
                                                                                 6
            C H 8  Büten (Bütilen)  C H     Nonen
                                   9 18
             4
                                                                      H
            C H   Penten (Pentilen)  C H    Deken
                                   10
                                      20
             5 10
                                                               H      C      H
            C H   Hekzen                                          C      C
             6 12
                                                          C H 6
                                                           6
                                                                  C
                                                                         C
           Ɖ   Halkalı yapıdaki alkenlere sikloalkenler denir.  Genel  YAYINEVİ
                                                               H
                                                                      C
                                                                            H
             formülleri  C H  dir.    En  küçük  üyesi  3  karbonlu
                       n 2n–2
             C H  (siklopropen) dır.                                  H
              3
                 6
                                                          Ɖ   Benzendeki  hidrojenlerin  yerine  başka  farklı  atom
                      Siklopropen           Siklobüten      veya grupların bağlanmasıyla benzen türevleri olarak
                      C H 4                 C H 6           adlandırılan bileşikler elde edilir.
                              EDİTÖR
                       3
                                             4
                                                                   CH 3                  NH 2
           c. Alkinler (Asetilenler)
           Ɖ   Karbon  atomları  arasında  en  az  bir  tane  üçlü  bağı
             (C≡C) bulunan doymamış hidrokarbonlardır.
                                                                Metil benzen         Amino benzen
           Ɖ   Bir tane üçlü bağ içerenlerin genel formülleri C H  ’dir   Toluen         Anilin
                                               n 2n–2
             (n: 2,3,4, … gibi tam sayılar).
           Ɖ   En küçük üyesi 2 karbonlu olup C H  (etin – asetilen)   Ɖ   Naftalin, antrasen ve piridin de aromatik bileşiklerdir.
                                       2 2
             dir.
                                                               Naftalin         Antrasen       Piridin
           Ɖ   Yapısındaki C sayısına denk gelen alkanın adındaki
             –an eki yerine –in eki getirilerek adlandırılır.
                                                                                                 N
            C H     Etin (Asetilen)  C H      Heptin
                                      7 12
             2 2
            C H 4   Propin           C H      Oktin       Yaygın Nrganik Bİleşikler                         Kimya
                                      8 14
             3
            C H 6   Bütin            C H      Nonin       C ve H ile birlikte O ve N gibi elementleri de içerebilen
             4
                                      9 16
            C H 8   Pentin           C H      Dekin       organik bileşiklere fonksiyonel gruplu bileşikler denir.
             5
                                      10 18
            C H     Hekzin                                a. Alkoller
             6 10
                     Kapalı ve düz                        Ɖ   Yapısında bir karbon zincirine bağlı en az bir tane –
              Adı                   Açık formül gösterimi   OH grubu içeren organik bileşiklerdir.
                     zincir gösterimi
             Etin   C H            H-C ≡ C-H                                                 CH -OH
                     2 2
                                                                                               2
            Asetilen  CH ≡ CH                               CH  - OH  C H  - OH   CH -OH     CH-OH
                                                                                    2
                                                              3
                                                                         5
                                      H                     Metanol    2 Etanol   CH -OH     CH -OH
                                                                                    2
                    C H                                                           Etandiol     2
            Propin   3  4          H  C   C ≡  C  H         Metil alkol  Etil alkol         Propantriol
                    CH ≡ C-CH                                                      (Glikol)
                             3
                                      H                                                      (Gliserol)
   162   163   164   165   166   167   168   169   170   171   172