Page 166 - tyt_tek_kitap_konu

724 ENDÜSTRİDE VE CANLILARDA ENERJİ
Organik bileşikler, hidrokarbonlar ve fonksiyonel gruplar Ɖ Karbon sayısı üçten fazla olan alkanlar düz zincirli ve
şeklinde ikiye ayrılır. dallanmış olabilir.
Organik Bileşikler
Ɖ Apolar olup molekülleri arasında London kuvvetleri
bulunur.
Hidrokarbonlar Fonksiyonel Gruplar
Ɖ Moleküldeki karbon sayısı ve zincir uzunluğu arttıkça
kaynama noktası artar. Aynı sayılı karbon içeren
Alifatik Aromatik alkanlarda dallanma arttıkça kaynama noktası düşer.
hidrokarbonlar Hidrokarbonlar
Ɖ Suda çözünmezler ve sudan hafiftirler. C H ve CCl
6
4
6
Doymuş Doymamış Benzen ve Naftalin ve gibi çözücülerde çözünürler.
Alkenler türevleri Antrasen Ɖ İkiden fazla karbon atomu içeren alkanlar halkalı bir
Alkanlar Alkinler yapıda olabilir. Bu tür alkanlara sikloalkanlar denir.
Hidrokarbonlar Ɖ Sikloalkanların;
Sadece C ve H atomlarından oluşmuş organik bileşik- Ý Genel formülleri C H dir.
lerdir. Hidrokarbonlar yapılarına göre alifatik ve aromatik n 2n
olarak sınıflandırılır. Ý Alkan adının önüne siklo- ön eki getirilerek adlan-
dırılır.
Alifatik hidrokarbonlar; düz zincirli, dallanmış ve halkalı
(alisiklik) yapıda olabilirler. YAYINEVİ 3 6
Ý Sikloalkanların en küçük üyesi C H (siklopropan) dır.
a. Alkanlar (Parafinler)

Ɖ Karbon atomları arasında sadece tekli bağ içeren Adı ve kapalı Açık formülü Kısa gösterimi
doymuş hidrokarbonlardır. formülü
Ɖ Düz zincirli ve dallanmış yapıda olan alkanların genel
formülleri C H dir (n: 1,2,3 gibi sayılar). Siklopropan CH
n 2n+2
Ɖ En küçük üyesi 1 karbonlu olup CH (metan) tür. C H H C 2 CH
4
Ɖ Adlandırma, moleküldeki karbon sayısını gösteren 3 6 2 2
eklerin sonuna –an eki getirilerek yapılır.
CH 4 Metan C H Hekzan Siklobütan H C CH 2
2
6 14
Heptan
C H 6 Etan EDİTÖR C H 8 H C CH 2
C H
4
7 16
2
2
C H Propan C H Oktan
3 8 8 18
C H Bütan C H 20 Nonan CH 2
4 10
9
C H Pentan C H 22 Dekan Siklopentan H C CH
5 12
10
C H 2 2
5 10
Adı, kapalı formülü ve H C CH 2
2
düz zincir gösterimi Açık formül gösterimi
CH
H 2
Kimya Metan CH 4 H C H Siklohekzan H C CH 2
2
H C H H C CH 2
2
6 12
Etan H H CH 2
C H 6 H C C H
2
CH - CH 3 H H Ɖ Alkandan bir hidrojen çıkarılmasıyla alkil grubu olu-
3
Propan H H H şur.
C H 8 H C C C H Alkan (C H ) Alkil grubu (C H )
3
n 2n+2
n 2n+1
CH - CH - CH 3 H H H Metan (CH ) Metil (–CH )
3
2
Bütan H H H H 4 3
Etan (C H ) Etil (–C H )
C H H C C C C H 2 6 2 5
4 10 Propan (C H ) Propil (-C H )
3 7
3
8
CH - CH - CH - CH 3 H H H H Bütan (C H ) Bütil (-C H )
2
2
3
4
9
4 10