Page 31 - 10-sinif-odn-tarih-22

¦ DÜNYA GÜCÜ OSMANLI (1453-1595) § 11717
1

* Bu rekabetin en önemli yerlerinden biri Orta Akdeniz’de stratejik konumuyla dikkat çeken Tunus oldu.
* Osmanlı Devleti, ilk olarak Barbaros Hayrettin Paşa komutasında Tunus’u ele geçirdi.
* Bu gelişme üzerine İspanya’nın desteğiyle oluşturulan Haçlı donanmalarına karşı yapılan Pre-
veze Deniz Savaşı’nı Osmanlı Kazandı.

* Bu zaferden sonra devam eden Osmanlı-İspanya rekabetinde Cerbe Adası’nın fethedilmesi
Osmanlı’yı Akdeniz’de daha da güçlü hâle getirdi.
* II. Selim Dönemi’nde Kıbrıs’ın fethinin ardından İspanya’nın öncülük ettiği Haçlı donanması
Osmanlı’nın üç yüz parçalık donanmasını İnebahtı bölgesinde yaktı (1571).

* Kırk yıl süren Osmanlı-İspanya rekabetinde Akdeniz’den ümidini kesen İspanya yönünü başka
bölgelere çevirdi.

OSMANLI-PORTEKİZ REKABETİ

* Akdeniz’deki Osmanlı - Portekiz rekabetinin temelinde,Osmanlı Devleti’nin her geçen gün Akde-
niz ve Kuzey Afrika’da hakimiyet alanını genişletmesi etkili oldu.

* Bu nedenle Portekiz Osmanlı’ya karşı kurulan Haçlı ittifaklarında sürekli yer aldı.

* Portekiz Fas’taki hakimiyet mücadelesinde Osmanlı ile yaptığı Vadi’üs Seyl Savaşı’nı kaybetti.
* Savaşı kaybeden Portekiz, Akdeniz ve diğer bölgelerdeki sömürgelerini de kaybederek sömürge-
cilik rekabetinde geri plana düştü.

OSMANLI-HOLLANDA REKABETİ

* İspanya’nın Akdeniz’de giriştiği rekabetten zayıflayarak çıkması Hollanda’nın işine yaradı.
* Hollanda, İspanya’dan ayrılarak bağımsız bir konuma geldi.

* Hollanda XVI. yüzyıl başlarından itibaren Osmanlı ile iyi ilişkiler kurmaya çalıştı.

* Bu sayede birtakım ekonomik imtiyazlar kazanarak Akdeniz’de etkinliğini arttırmak istedi.

OSMANLI-İNGİLTERE REKABETİ

* XVI. yüzyılın ortalarında İngiltere deniz aşırı bölgelere yaptığı ticaret ve sömürgecilik ile zen-
ginleşmeye başladı.
* İspanya, Portekiz ve Fransa’yı saf dışı bırakarak tek başına dünya gücü hâline geldi.

* Zamanla Akdeniz Bölgesi’ne yönelerek bölgenin deniz ticaretini ele geçirmeye ve Kuzey Afrika’da
sömürge bölgeleri kurmaya çalıştı.

EDİTÖR YAYINEVİ