Page 37 - 10-sinif-odn-tarih-22

¦ SULTAN VE OSMANLI MERKEZ TEŞKİLATI § 1 14141

9.
Nasihatnameler idarecilere devlet yönetimiyle ilgili
bilgiler veren eserlerdir. Hükümdarlara, devlet yöne-
timine ilişkin sahip olmaları gereken vasıflarla onları
yönlendirecek ahlaki, dini metod ve prensipleri konu-
sunda öğüt verirler.
Osmanlı siyasetnamelerinin en eskilerinden biri
İdris-i Bitlisi’nin Farsça kaleme aldığı “ Kanun-ı
Şâhenşâhi” adlı eserdir. İdris-i Bitlisi bu eserinde
padişahın halkına karşı vazifeleri ile ilgili şunları dile
getirmiştir:
Padişahlar kendine ve halkına kerim ve cömert
olmalıdır.
Halkın iyi idaresi önemli bir iştir ve zarurettir.
Halkın nefretine maruz kalan hükümdarlar payi-
dar olmaz
Halkı gözetmesinin en doğru yolu onlardan güç-
leri oranında vergi almasıdır.
Halk meyve veren ağaç gibidir ona ne kadar
masraf yapılsa karşılığı kat kat alınır.

Osmanlı geleneğinde çok önemli bir yere sahip olan bu eserlerde daha çok aşağıdaki hangi
alanla ilgili öğütlerde bulunulmuştur?

A) Edeb B) Adalet C) Dürüstlük D) Alçak gönüllülük E) Liyakat

10. Divan-ı Hümayun, merkez teşkilatının en önemli kurumu olup Orhan Bey zamanında kurul-
muştur. Devlet kurulu anlamına gelen Divan-ı Hümayun padişahın yetkisini kullanarak siyaset,
hukuk, sosyal, ordu, ekonomi ile ilgili her türlü konuyu görüşüp tartışır ve padişahın onayına
sunarak karara bağlayan bir danışma meclisidir.
Buna göre Divan üyelerinin padişahın;

I. yasama
II. yürütme
III. yargı
yetkilerinden hangilerini kullandığı söylenebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III

EDİTÖR YAYINEVİ