Page 7 - 10-sinif-odn-tarih-22

¦ YERLEŞME VE DEVLETLEŞME SÜRECİNDE SELÇUKLU TÜRKİYESİ § 13 13

* Türklerdeki bu yapı sayesinde Türk boyları birçok devlet kurdu. Bu yapı aynı zamanda devletin
dağılmasında da etkili oldu.

* Urugların liderleri tarafından seçilen beyin; töreyi uygulamak, adaleti sağlamak, halkı içinde bir-
liği sağlamak, milletini doyurmak, boyunu korumak gibi sorumlulukları vardı.

* Oğuzlar Uygur Devleti’nin yıkılmasından sonra Seyhun Nehri çevresine gelerek burada Oğuz
Yabgu Devleti’ni kurdular.

* Oğuz Yabgu Devleti’nin son dönemlerinde bu devletin subaşısı olan Selçuk Bey, Oğuz Yabgu ile
anlaşmazlığa düşünce kendisine bağlı Kınık boyu ile Cend Bölgesi’ne göç etti.
* Burada Müslümanlığı kabul etmelerinden sonra Oğuzlara Türkmen denildi.
* Sonradan torunları Tuğrul ve Çağrı Beylerin önderliğinde Horosan’da Büyük Selçuklu Devleti’ni
kurdular.
* Sonraki dönemlerde ise Türkiye Selçukluları Anadolu’da, Osmanlı Devleti ise Anadolu ve Rumeli’de
devletleşme sürecini devam ettirdiler.
* Türklerin Anadolu’da devletleşmesinde;
» Bizans’ın Anadolu’daki otoritesini kaybetmiş olması,
» Anadolu’daki dini ve sosyal belirsizlikler,

» Anadolu halkının bir devlet bünyesine girerek güvende olma isteği,
» Türklerin tarih boyunca teşkilatçı bir yapıya sahip olmaları gibi nedenler etkili olmuştur.

TÜRKİYE SELÇUKLU DEVLETİ KÜLTÜR VE UYGARLIĞI

DEVLET YÖNETİMİ VE ORDU
* Türkiye Selçuklu Devleti, devlet yönetimi ve diğer teşkilatlanmalarda Büyük Selçuklu Devleti’ni
örnek aldı.

* Ülke hükümdar ailesinin ortak malı sayılırdı, belirli bir veraset anlayışları olmadığından şehzade-
ler arasında taht kavgaları yaşanırdı.

* Türkiye Selçuklularında sultan, oğullarından birini veliaht seçtiği gibi bazen de ülke topraklarını
haneden üyeleri arasında paylaştırırdı.

* Örneğin, II. Kılıç Arslan 11 oğlunu ülkenin farklı bölgelerine yönetici olarak göndermiş ve bu
durumda büyük sıkıntılara ol açmıştı.

* Türkiye Selçuklularında hükümdarlar sultan unvanının yanında; keyhüsrev, keykavus, keykubat
gibi Farsça unvanlar da kullandılar.
* Hükümdarların çocuklarına şehzade denirdi.
* Şehzadeler devlet tecrübesi kazanmaları amacıyla küçük yaşlarda vilayetlere gönderilirdi.

* Şehzadelerin yanında atabey denilen tecrübeli devlet adamları yer alırdı.

EDİTÖR YAYINEVİ