Page 17 - 10-sinif-tarih-ozetli-lezzetli-soru-bankasi-22
P. 17

[TIMAR SİSTEMİ VE TIMARLI SİPAHİLER]                                      73

         5  Yıllık gelirleri 100 bin akçeden fazla dirlikler   7  Osmanlı Devleti’nin ilk zamanlarında aşiret
            olup padişah, vezir, şehzade, beylerbeyi ve   kuvvetleri  başlarındaki  beyleriyle  birlikte
            yüksek devlet görevlilerine verilirdi. Bu dirlik   fetihlere  katılıyorlardı.  Fetihlerin  sonunda
            sahipleri gelirlerinin ilk beş bin akçesi hariç,   ganimetlerden  pay  alıyor  ve  ele  geçirilen
            kalan her beş bin akçesi için bir atlı asker   yerlerde göçebe yaşamlarını bırakıp yerle-
            beslerdi.                               şik  hayata  geçiyorlardı.  Toprağa  yerleşen
                                                    Türkmenler tasarruf ettikleri yer karşılığın-
            Yukarıdaki sözü edilen dirlik aşağıdaki-
            lerden hangisidir?                      da savaşlara atlı asker gönderiyorlardı.
                                                    Buna  göre  aşiret  kuvvetlerinin  yerleşik
           A)  Cebelü                               hayata geçirilmesiyle;
           B)  Ulufe
           C)  Zeamet                               I.  tımar sistemi,
           D)  Tımar                                II.  tarımsal üretim,
           E)  Has                                  III.  iskan politikası
                                                    uygulamalarından  hangilerinin  gelişme
                                                    gösterdiği söylenebilir?

                                                    A) Yalnız I   B) I ve II   C) I ve III
                                                         D) II ve III    E) I, II ve III





         6  Osmanlı’da  tımar  arazisi  mülk  olarak  veri-  8  Osmanlı Devleti’nde ülke topraklarının bü-
            len ve mülk olarak verilmeyen diye iki kısma   yük bölümü devlete aitti. Miri arazi denilen
            ayrılmıştır.  Mülk  olmayan  tımarlar  hizmet   bu topraklar dirlik adı verilen bölümlere ay-
            karşılığı gelirlerinin bir kısmının vergi olarak   rılırdı. Kamu görevlilerine hizmetler karşılı-
            ödenmesi suretiyle verilen tımarlardır ki Os-  ğında  dağıtılan  dirlikler  üzerinde  yaşayan
            manlı tımarlarının çoğu bu türdendir.   çiftçiler, toprağı ekip biçer ve vergi öderler-
                                                    di.
            Aşağıdakilerden  hangisi  askerleri  (Ce-
            belü) ile birlikte sefere gitmek zorunda   Buna göre aşağıdakilerden hangisi söy-
            olup  gitmezse  toprağı  elinden  alınan   lenemez?
            mülk dışındaki tımarlardan biridir?    A)  Tarımda sürekliliğin sağlandığı
           A)  Mustahfız                           B)  Düzenli vergi gelirlerinin oluşturulduğu
           B)  Hizmet                              C)  Devlete yapılan hizmetlerin karşılığının
                                                       ödendiği
           C)  Eşkinci                             D)  Büyük toprak sahiplerinin korunduğu
           D)  Tezkiresiz                          E)  Miri arazi uygulamasıyla merkezi otori-
           E)  Tezkireli                               tenin güçlendirildiği

             › XV. yüzyıl ortalarından sonra yaya ve müsellemler, Kapı-    y Yeniçeri Ocağı’nın kurulmasından sonra Azebler, öncü birlik-
            kulu  Ocaklarının  kurulmasından  sonra  tersanelerde,  ma-  ler olarak kullanılmaya başlandı.
            den ocaklarında ve kale inşaatlarında çalıştırılmak üzere   TIMAR SİSTEMİ VE TIMARLI SİPAHİLER
            geri hizmet birlikleri arasına alındı.  Tımar Sistemi ve Özellikleri
         Azeb Teşkilatı                             y Tımar; devlet görevlilerine hizmetleri karşılığında belli bir böl-
            y Azebler, gönüllü Türk gençleri arasından seçilerek eyalet yö-  genin vergi toplama yetkisinin devredilmesine denir.
          neticileri olan beylerbeyi komutası altında seferlere katılırdı.     y Tımar  yoluyla  katiplere,  dini  görevlilere,  kadılara  vb.  sivil
          Devlet bu sayede askerliği kendine meslek edinmiş savaşa   görevlilere maaşları karşılığında gelir tahsisleri yapılmasına
          hazır ve harp kabiliyeti yüksek bir orduya sahip oldu.  rağmen uygulamadaki asıl amaç asker beslemekti.

                              EDİTÖR YAYINEVİ
   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22