Page 21 - 10-sinif-tarih-ozetli-lezzetli-soru-bankasi-22

[OSMANLI DEVLET İDARESİ] 95

11 Osmanlı Devleti’nde ilmiye sınıfı mensubu 13 Kazaskerler, devletin en küçük yerleşim
olan kadılar hakim sıfatı ile davaları karara birimine kadar her yerde mevcut olan yar-
bağlayan görevlilerdi. Kadı hükmü olmadan gı ve eğitim işlerinden sorumluydu. Divan-ı
hiç kimseye ceza verilmez ve infazda bu- Hümayun’da ulemayı temsil ederken divan
lunulmazdı. Ayrıca kadılar verdikleri hüküm toplantılarında özellikle şeri hukuk alanında
ve kararlarda yegane şahsiyet olarak özelliği- görüş beyan etmek, ülke idaresinde sorum-
ni korurken, hükümlerine dışarıdan herhangi luluk üstlenmek ve nihayet kendi sahaların-
bir şekilde müdahale edilemezdi. Eğer kadılar da dava dinlemek gibi görevleri vardır. Ken-
tesir altında kalma gibi bir durumla karşı kar- di bölgelerindeki kadı ve müderrisleri atama
şıya kalmışsa ve istenmeyen bir olaya karış- ve görevden alma işlerini de yürütürdü.Ka-
mış ise o zaman görevden alınırdı. zaskerler devlet protokolünde vezirlerden
sonra gelirlerdi.
Buna göre;
I. Osmanlı Devleti’nin bir hukuk devleti ol- Yukarıdaki bilgiye göre kazaskerlerle
duğu, ilgili aşağıdakilerden hangisi doğru de-
ğildir?
II. kadının verdiği hüküme itiraz yolunun ka-
palı olduğu, A) Günümüzedeki Adalet Bakanlığı görevi-
ni yürütmüşlerdir.
III. Osmanlı Devleti’nde yargının bağımsız
hareket ettiği B) Devlet idaresindeki yargı işlerini denet-
durumlarından hangilerine ulaşılabilir? lemişlerdir.
C) Medreselerin denetlenmesi görevleri
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III arasındadır.
D) II ve III E) I, II ve III D) Şeyhülislamın atamasından sorumludur.
E) Devlet idaresinde protokol bakımından
padişahtan sonra üçüncü sırada yer al-
mıştır.
12 Osmanlı Devleti’nde kadılık kurumu ilk kez
ilmi, ahlaki, dürüstlüğü, kabiliyeti ve insan-
lara olan sevgisi ile tanınan Dursun Fakih 14
ile başlamıştır. I. Ali Kuşçu
II. Uluğ Bey
Dursun Fakih’in kadı tayin edilmesi aşa-
ğıdaki padişahlardan hangisinin döne- III. Akşemseddin
minde gerçekleşmiştir? Yukarıda ismi verilen ilim insanlarının
A) Orhan Bey faaliyetleri arasında aşağıdakilerden
B) Osman Bey hangisi yoktur?
C) I. Murat A) Matematik B) Tıp
D) I. Mehmet (Çelebi) C) Hukuk D) Astronomi
E) Yıldırım Bayezid E) Filoloji

y Osmanlı Devleti'nde eğitim ve öğretim etkinliğinin yapıldığı y Osmanlı’da eğitimin temel yapısını medreseler oluştururken
en temel kurum medreseydi. Medreselerde verilen eğitim, bunun yanında cami ve kütüphaneler de buna benzer eğitim
ortaöğretim ve yükseköğretim düzeyindeydi. faaliyetlerinde bulundu.
y İlk Osmanlı medresesi Orhan Bey Dönemi'nde İznik'te açıldı. y Osmanlı eğitim sisteminin gelişmesinde medrese ve alim-
lerin dışında, tekke ve zaviyelerle buradaki ariflerin büyük
y Fatih’in yaptırdığı Sahn-ı Seman Medreseleri ve Kanuni Sul- katkısı oldu.
tan Süleyman Dönemi’nin Süleymaniye Medreseleri zaman- y Tekkelerde, tasavvufla yetişip, kemale ermiş kişiler (arifler)
larının zirve yapan eğitim kurumları olmuştur. halka dini ve ilmi konularda eğitim verdiler.

EDİTÖR YAYINEVİ