Page 27 - 9-sinif-protokol-biyoloji-22
P. 27

BAKTERİLER ÂLEMİ - ARKELER ÂLEMİ - PROTİSTA ÂLEMİ              TEST - 2                113


                             BAKTERİLER                    ●   Bakterilerin DNA'ları halkasal yapıdadır ve zar ile çevrili değil-
                                                              dir. Ayrıca DNA dışında plazmit denilen DNA'dan bağımsız
                               Hücre duvarı                   çoğalabilen küçük ve halkasal gen parçaları da bulunmaktadır.
                          Ribozomlar  Hücre zarı              Bu yapılar antibiyotiğe karşı direnç sağlar.
                                              Kapsül
                                                           ●   Sıcaklık, kuraklık ve  soğuk gibi  olumsuz koşullara karşı
                                                              hayatta  kalabilmek için endospor oluştururlar.  Endospor
                                                              oluşurken hücre kromozomunu kopyalar ve bir kopyasını daya-
                                                              nıklı duvar ile çevreler. Olumsuz koşullar ortadan kalkınca  su
                 Mezozom                                      alarak yeniden çoğalır. Endospor bir üreme çeşidi değildir,  bir
                                                              yaşam şeklidir.

                                                           Hücre zarının sitoplazmaya doğru kıvrılmasıyla oluşan mezozom,
                              DNA  Pilus     Kamçı         oksijenli solunumu yapan bakterilerde bulunur.
           ●   Dünyanın her bölgesinde yaşayan prokaryot canlılardır.
           ●   İlk defa Anton von Leeuwenhoek tarafından ışık mikroskobu       ARKELER
             ile keşfedildi.                               Prokaryot canlılardır.
           ●   Bakterilerde hücre duvarında peptidoglikan vardır.   ●   Hücre duvarları pseudopeptidoglikan yapılı olabilir.
                                                               Bakterilerin hücre zarında ester bağı varken arkelerde ester
           ●   Bazı bakterilerde ise hücre duvarının dışında polisakkarit yapılı   ●  bağı yoktur.
             kapsül vardır,  hastalık yapıcı bakterilerde görülür.
           ●   Beslenme şekline göre ototrof, heterotrof, parazit yaşa-  ●   Metan oluşturma arkelere ait bir özelliktir.
             yabilir.                                      ●   Bakteri ve ökaryotlardaki lipitler düz iken arkelerde dallanmıştır.
           ●   Üretici bakterilerin bazıları  fotoototrof,  bazıları ise kemo-  ●   DNA'larında histon proteini bulunabilir.
             ototrof bakterilerdir.                        Arkelerin bazıları zorunlu anaerobiktir ( oksijensiz ortamda yaşar).
           ●   Hastalık yapan bakterilere patojen bakteriler denir.   Bu arkeler karbondioksit ve hidrojeni birleştirerek metan gazı oluş-
           ●   Bakterilerdeki pilus denilen yapılar yüzeye tutunmayı veya   turur ve enerji elde eder. Metan gazı üreten arkeler bataklıklarda,
             birbirine tutunarak gen aktarımını sağlar.    kirli sularda, termitlerin sindirim sistemlerinde selüloz parçalayıcı
           ●   Hareketlerini genelde kamçı ile yaparlar.   olarak bulunur. Arkeler çok sıcak ortamlarda, çok soğuk ortamlarda,
           ●   Organel olarak sadece ribozomları vardır.   tuz oranı yüksek yerlerde, yanardağ bacalarında yaşayabilir.



           1.  a. Kapsül        b. Hücre duvarı            3.  Prokaryot ve tek hücreli ökaryot canlılar için;
              c. Enzim sistemi   d. Endospor                   I.  Klorofil bulundurma,
              e. Klorofil       f. RNA                         II.  Hücre çeperi bulundurma,

              Bakterilere ait bazı hücre kısımları yukarıda veril-  III. O 'li solunum yapabilme,
                                                                   2
              miştir.                                          IV. Eşeysiz olarak çoğalabilme
              Bu yapılardan hangileri tüm bakterilerde ortak   özelliklerinden hangileri ortak olabilir?
              olarak bulunmaz?
                                                               A) I ve II     B) II ve III     C) I, II ve III
              A) a, b, c, e    B) b, d, e, f    C) a, d, e           D) II, III ve IV   E) I, II, III ve IV
                      D) a, c, d, e     E) b, d, e, f


           2.  Bakterilere ait olarak verilen aşağıdaki özellik-  4.
              lerden hangisi yanlıştır?                        I.  Besin sentezi sırasında oksijen kullanma
                                                               II.  İnorganik maddelerden organik madde elde
              A)  Peptidoglikan yapılı hücre duvarına sahiptirler.  etme
              B)  Hastalık yapan bakteri türlerinde kapsül bulu-
                 nur.                                          III. Besin üretimi sırasında güneş enerjisi kullanma
              C)  Fotootorof veya kemoototrof yöntemiyle besle-  Yukarıdaki özelliklerden hangisi kemosentetik
                 nen türleri vardır.                           ve fotosentetik bakterileri birbirinden ayıran
              D)  Pilusları ile yüzeye tutunurlar veya aralarında   özelliklerdendir?
                 gen aktarımı yaparlar.                        A) Yalnız I       B) I ve III      C) I ve II
              E)  Fotosentez yapan türlerde kloroplast bulunur.        D) II ve III    E) I, II ve III
                                        DATA YAYINLARI
   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31   32