Page 27 - 9-sinif-protokol-biyoloji-22
P. 27
BAKTERİLER ÂLEMİ - ARKELER ÂLEMİ - PROTİSTA ÂLEMİ TEST - 2 113
BAKTERİLER ● Bakterilerin DNA'ları halkasal yapıdadır ve zar ile çevrili değil-
dir. Ayrıca DNA dışında plazmit denilen DNA'dan bağımsız
Hücre duvarı çoğalabilen küçük ve halkasal gen parçaları da bulunmaktadır.
Ribozomlar Hücre zarı Bu yapılar antibiyotiğe karşı direnç sağlar.
Kapsül
● Sıcaklık, kuraklık ve soğuk gibi olumsuz koşullara karşı
hayatta kalabilmek için endospor oluştururlar. Endospor
oluşurken hücre kromozomunu kopyalar ve bir kopyasını daya-
nıklı duvar ile çevreler. Olumsuz koşullar ortadan kalkınca su
Mezozom alarak yeniden çoğalır. Endospor bir üreme çeşidi değildir, bir
yaşam şeklidir.
Hücre zarının sitoplazmaya doğru kıvrılmasıyla oluşan mezozom,
DNA Pilus Kamçı oksijenli solunumu yapan bakterilerde bulunur.
● Dünyanın her bölgesinde yaşayan prokaryot canlılardır.
● İlk defa Anton von Leeuwenhoek tarafından ışık mikroskobu ARKELER
ile keşfedildi. Prokaryot canlılardır.
● Bakterilerde hücre duvarında peptidoglikan vardır. ● Hücre duvarları pseudopeptidoglikan yapılı olabilir.
Bakterilerin hücre zarında ester bağı varken arkelerde ester
● Bazı bakterilerde ise hücre duvarının dışında polisakkarit yapılı ● bağı yoktur.
kapsül vardır, hastalık yapıcı bakterilerde görülür.
● Beslenme şekline göre ototrof, heterotrof, parazit yaşa- ● Metan oluşturma arkelere ait bir özelliktir.
yabilir. ● Bakteri ve ökaryotlardaki lipitler düz iken arkelerde dallanmıştır.
● Üretici bakterilerin bazıları fotoototrof, bazıları ise kemo- ● DNA'larında histon proteini bulunabilir.
ototrof bakterilerdir. Arkelerin bazıları zorunlu anaerobiktir ( oksijensiz ortamda yaşar).
● Hastalık yapan bakterilere patojen bakteriler denir. Bu arkeler karbondioksit ve hidrojeni birleştirerek metan gazı oluş-
● Bakterilerdeki pilus denilen yapılar yüzeye tutunmayı veya turur ve enerji elde eder. Metan gazı üreten arkeler bataklıklarda,
birbirine tutunarak gen aktarımını sağlar. kirli sularda, termitlerin sindirim sistemlerinde selüloz parçalayıcı
● Hareketlerini genelde kamçı ile yaparlar. olarak bulunur. Arkeler çok sıcak ortamlarda, çok soğuk ortamlarda,
● Organel olarak sadece ribozomları vardır. tuz oranı yüksek yerlerde, yanardağ bacalarında yaşayabilir.
1. a. Kapsül b. Hücre duvarı 3. Prokaryot ve tek hücreli ökaryot canlılar için;
c. Enzim sistemi d. Endospor I. Klorofil bulundurma,
e. Klorofil f. RNA II. Hücre çeperi bulundurma,
Bakterilere ait bazı hücre kısımları yukarıda veril- III. O 'li solunum yapabilme,
2
miştir. IV. Eşeysiz olarak çoğalabilme
Bu yapılardan hangileri tüm bakterilerde ortak özelliklerinden hangileri ortak olabilir?
olarak bulunmaz?
A) I ve II B) II ve III C) I, II ve III
A) a, b, c, e B) b, d, e, f C) a, d, e D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV
D) a, c, d, e E) b, d, e, f
2. Bakterilere ait olarak verilen aşağıdaki özellik- 4.
lerden hangisi yanlıştır? I. Besin sentezi sırasında oksijen kullanma
II. İnorganik maddelerden organik madde elde
A) Peptidoglikan yapılı hücre duvarına sahiptirler. etme
B) Hastalık yapan bakteri türlerinde kapsül bulu-
nur. III. Besin üretimi sırasında güneş enerjisi kullanma
C) Fotootorof veya kemoototrof yöntemiyle besle- Yukarıdaki özelliklerden hangisi kemosentetik
nen türleri vardır. ve fotosentetik bakterileri birbirinden ayıran
D) Pilusları ile yüzeye tutunurlar veya aralarında özelliklerdendir?
gen aktarımı yaparlar. A) Yalnız I B) I ve III C) I ve II
E) Fotosentez yapan türlerde kloroplast bulunur. D) II ve III E) I, II ve III
DATA YAYINLARI