Page 23 - 9-sinif-protokol-biyoloji-22

HÜCRE ZARINDAN MADDE GEÇİŞ ÇEŞİTLERİ TEST - 4 81

2. Aktif Taşıma
Canlı hücrelerde enerji harcanarak küçük moleküllerinin yoğunluğunun az olduğu ortamdan yoğunluğunun çok olduğu ortama doğru
taşıyıcı proteinler ve enzimler yardımıyla hücre zarından taşınmasıdır. Glikoz, amino asit gibi monomerler ile magnezyum, potasyum,
klor gibi iyonların geçişi sağlanmış olur.
Aktif taşıma olayında; Maddenin az yoğun olduğu ortamdan çok yoğun olduğu ortama taşıma türüdür. Olayda enerji harcanır. Hücre
canlıdır. Enzimler görev yapar. Küçük yapılı moleküller taşınır.
Büyük Moleküllerin Geçişi

1. Endositoz:
Hücre zarından geçemeyen büyük moleküllerin cep oluşturularak hücre içine alınması olayıdır. Olayda enerji harcanır, hayvan hücrelerinde
gerçekleşir. Hücre duvarı olan canlılarda gerçekleşmez.
a) Fagositoz : Büyük katı maddelerin hücre içine alınmasıdır. Yalancı ayaklar ile sarılan içeri alınacak madde hücre zarından oluşturulan
bir kese içinde paketlenir. Sonra besin kofulu olarak içeri alınır. Besin kofulu lizozom ile kaynaşır ve sindirilir.
b) Pinositoz : Hücre dışındaki büyük sıvı moleküllerin içeri alınmasıdır. Hücre zarı içeri doğru çökerek pinositik cep oluşturur.
2. Ekzositoz:

Hücre zarından geçemeyecek kadar büyük moleküllerin hücre dışına atılmasına denir. Salgı hücrelerinin çoğu kofuldaki ürünlerini bu
şekilde atar.

1. Aşağıdaki olayların hangisinin gerçekleşmesi 3. Bir hücrenin aşağıdaki madde geçiş yöntem-
için hücrenin canlı olması şart değildir? lerinden hangisini yapabiliyor olması, onun
prokaryot olmadığının kanıtıdır?
A) Hemoliz B) Ekzositoz C) Aktif taşıma
D) Fagositoz E) Pinositoz A) Aktif taşıma
B) Endositoz
C) Osmoz
D) Difüzyon
E) Kolaylaştırılmış difüzyon

2. Akyuvarlardaki savunma sistemlerinden bir tanesi
de yabancı bakterileri hücre içine alarak parçala- 4. Hücre zarından madde geçişleri ile ilgili ola-
yıp yok etmektir.
rak;
Akyuvarların yaptığı bu savunma sistemi ile I. Fosfolipit tabakasından, yağda çözünen ve
ilgili olarak aşağıdaki açıklamalardan hangisi yağı çözen maddeler direkt geçiş yapabilir.
yanlıştır?
II. Zardaki taşıyıcı proteinler kolaylaştırılmış difüz-
A) Bakterilerin akyuvarlar tarafından tespitinde yon olayıyla madde alışverişi sağlarlar. Bu taşı-
zardaki glikoproteinler etkilidir. mada enerji harcanamaz.
B) Bakteriler, akyuvar tarafından oluşturulan ya- III. Aktif taşıma olayı zardaki taşıyıcı proteinler ve
lancı ayakla hücre içine alınır.
enzimler yardımıyla moleküllerin sadece çok
C) Akyuvar içeriye aldığı bakteriyi hücre zarı ile olduğu yerden az olduğu yere doğru ATP har-
kuşatarak besin kofulunu oluşturur. canarak yapılır.
D) Akyuvar içindeki besin kofuluna golgi organeli ifadelerinden hangileri doğrudur?
içindeki sindirim enzimlerini gönderir.
E) Akyuvardaki sindirim sonucu oluşan artıklar A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
boşaltım kofulu ile dışarı atılır. D) II ve III E) I, II ve III
DATA YAYINLARI