Page 117 - tyt-polislik-soru-22

SANAT FELSEFESİ (ESTETİK) 577
12 Sanat bilgisi, her şeyden önce nesnelere sıradan 15 Sanat, dünyada olup bitenleri görüp kavramamıza
insanlardan farklı bir gözle bakan sanatçının bilgi- yardımcı olan, dünyaya açılan bir pencere ve sihirli
sidir. Her sanatçı nesnelere başka bir açıdan bakar bir küredir. Bu bakımdan her gerçek, sanat yapıtını
ve nesnelerin değişik ifadelerini sunar. anlama ve bir keşiftir. Bu durum yaşamda bilinme-
Sanat bilgisi için aşağıdakilerden hangisi söy- yenin keşfedilişidir.
lenemez? Buna göre sanatın ve sanat yapıtının işlevi aşa-
ğıdakilerden hangisidir?
A) Öznel bir bilgidir.
A) İnsanı ahlaki değerler bakımından geliştirme
B) Eserlerde somutlaşır.
B) İnsanın bilgi alanını genişletme
C) Sanatçının kişiliğinden etkilenir.
C) İnsana bilimsel araştırma yollarını öğretme
D) Birikimli olarak ilerler.
D) İnsana aklın işleyiş yasalarını tanıtma
E) Bakış açısının izlerini taşır. E) İnsana pratik anlamda fayda sağlama

16 İdealizm’e göre bir insanın bir varlığa ilişkin estetik
yargısı, o varlığı hayal ettiğinde ya da onu gördü-
ğünde, kişinin duygularını düşüncelerini harekete
geçirir. Güzel bir varlık hayranlık ve sevinç, çirkin bir
13 Aristoteles’e göre, uçsuz bucaksız dağlar, engin varlık ise tiksinti ve üzüntü oluşturur. Tüm bu duygu
denizler, sonsuza kadar uzanan bir çöl güzel değil- ve düşünceler bizim “varlık” hakkındaki yargımızla
dir. Aristoteles güzelliği, her tür ölçüden ve ahenk- bağlantılıdır.
ten yoksun bu doğal nesnelerde değil, sayısal bir İdealizme göre aşağıdakilerden hangisi estetik
harmonide görür.
yargılara ilişkin olarak söylenebilir?
Aristoteles’e göre güzelliğin ölçütü aşağıdakiler- A) Doğru ya da yanlış olabilir.
den hangisidir?
B) Nesneye ilişkin genel geçer görüşlerdir.
A) Tanrısal aklın evrende ışımasıdır.
C) Bireyin duygusal durumunu etkiler.
B) Mutlak ruhun nesnelerden yansımasıdır. D) Bilimsel bir temele dayanmalıdır.
C) Zaman ve mekân dışı mutlak bir ideadır. E) Bireye fayda sağlamalıdır.
D) Nesneyi izleyen öznede uyanan duygudur.
17 Sanatta esas olan, sanatçının doğada var olan
E) Oran ve orantıyla aynı şeydir.
ahenk ve düzeni, eserlerinde olabildiğince yansıt-
masıdır. Sanatçı, duyusal dünyada var olan nesne-
leri taklit ederek doğayı temsil eder. Sanat türleri
taklitte kullanılan araçlara göre farklılaşır. Örneğin
ressam boya ve fırçalarıyla, müzisyen notalarla, şair
sözlerle taklit eder.
14 Sanattaki yaratma belirli bir durumdaki duygu
yaşantılarına dayanır. Bu nedenle Osman Hamdi Paragrafta sanat ile ilgili aşağıdaki yargılardan
Bey yaşasaydı, “Kaplumbağa Terbiyecisi” adlı tab- hangisine vurgu yapılmıştır?
losunu ikinci kez yapamazdı. A) Eserin güzelliği, doğal olanı uygun biçimde
yansıtmasına bağlıdır.
Bu örnek ile sanatın hangi özelliği üzerinde
durulmaktadır? B) Mükemmelliği arayan sanat, doğada olmayanı
dile getirir.
A) Sanat, taklidin taklididir. C) Sanatçı eserini hayal gücünü kullanarak ortaya
B) Sanattaki yaratma biriciktir. çıkarır.
D) Sanatla doğa arasında kesin bir ayırım yapıl-
C) Sanat belli bir gerçeği taklit etmelidir.
malıdır.
D) Sanat eğiticilik rolüne de sahiptir. E) Sanat, görüneni olduğu gibi değil, yorumlaya-
E) Sanat eseri belli bir sınıfa hitap etmelidir. rak yansıtmalıdır.

EDİTÖR YAYINEVİ