Page 114 - tyt-polislik-soru-22
P. 114

552                                                                    AHLAK FELSEFESİ (ETİK)
             16 İnsan değerlidir. Doğuştan getirdiği potansiyeli ona   19 Epikür felsefesine göre; bizler doğadaki felaketler-
                “iyi insan” olabilme olanağı sunar. Yani kişi uygun   den, Tanrı’nın gazabından ve ölmekten korkarız.
                ortamda, yeterli eğitimi alarak yetiştiğinde herhangi   Geçmişe, bulunduğumuz ana ve geleceğe yönelik
                bir alanda başarılı olabilir. O alanda yaptıklarıyla   kaygılar taşırız. Bu kaygıyı ne kadar çok taşırsak
                insanlığa katkıda bulunabilir.                 mutluluktan o kadar çok uzaklaşırız.
                Bu bilgilere göre insanı “değerli” yapan aşağıda-  Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ula-
                kilerden hangisidir?                           şılabilir?
                A)  Hangi alanda uzmanlaşacağına kendi irade-  A)  Kaygı ve korkularımız, mutluluğumuzu engeller.
                   siyle karar vermesi                         B)  Mutlu olmak insanın iradesine bağlıdır.
                B)  İyi ve kötüyü ayırt edebilmesi             C)  Kendisini güçlü hisseden, mutluluğu hak eder.
                C)  Özelliklerinin  bir  kısmını  doğuştan  getirmiş   D)  Kaygı, insanlar için gerekli bir duygudur.
                   olması
                                                               E)  Doğal akışa güvenmek insan için imkânsızdır.
                D)  Her durumda zorluklarla baş edebilme gücünü
                   taşıması
                                                            20 Farabi,  ahlaklı  eylemin  amacını  “iyilik  yapmak”
                E)  Uygun koşullar sağlandığında insanlığa hizmet
                   edebilecek yetenekte olması                 olarak belirler. Çünkü iyilik yapıldığında ruh rahata
                                                               erer, kalp huzura kavuşur. İyilik yapmak insanı Tan-
                                                               rı’ya yaklaştırır.
             17 Felsefe tarihindeki tartışmaların bir kısmı “İnsan ira-
                desi yere düşmüş bir cüzdanı almada hür değildir.”   Farabi’nin ahlak felsefesinde vurguladığı nokta
                Buna karşıt olan görüşe göre ise “İnsan iradesi o   aşağıdakilerden hangisidir?
                cüzdanı alıp almama konusunda hürdür. Bu yüzden   A)  İyilik doğa yasalarına bağlı kalmaktır.
                de toplumsal normlar gereksizdir.” şeklinde farklılık   B)  İyilik, insana haz verip insanı Tanrı’ya yaklaştı-
                gösterir.                                         rır.
                Verilen görüşler felsefe içindeki hangi ana bölü-  C)  İyilik, güdüsel bir davranıştır.
                mün kapsamındadır?
                                                               D)  İyilik yapmak zorunluluktur.
                A) Ontoloji     B) Etik       C) Metafizik
                      D) Epistemoloji    E) Estetik            E)  İyilik, insanı başarıya götürür.

             18 İyi insan, kötü insandan daha güçlüdür. İyi insana,   21 İnsan davranışlarının tamamı ahlaki davranış ola-
                kötü insandan bile zarar dokunamaz. Çünkü gerçek   rak kabul edilemez. Sabah uyanıp, yürüyüş yapıp,
                zarar ruhsaldır. İyi insan iç dünyasında dengede ve   duş alıp, kahvaltı etmemiz birer ahlaki davranış
                kendisiyle barışıktır. Oysa kötülük yapan, sürekli iç   örneği olamaz. Ahlaki davranış, iyi ya da kötü olarak
                huzursuzluk halindedir. Bu huzursuzluğun acısıyla   değerlendirilen eylemlerden birini tercih etmektir.
                da aslında kötülüğü kendisine yapmaktadır.     Bu tercih bilinçli bir şekilde ve özgür iradeyle ger-
                Sokrates’in bu görüşü aşağıdakilerden hangisi   çekleştirilmelidir.
                ile aynı doğrultudadır?                        Verilen bilgiye göre aşağıdaki yargılardan han-
                A)  İyi insan bencildir. Kendisine iyilik, diğerlerine   gisine ulaşılabilir?
                   kötülük yapar.                              A)  Ahlaki kurallar zaman içinde değişebilir.
                B)  İyilik, her zaman kötülükle karşılık bulur.  B)  Birey iradesiyle, bilip isteyerek bir davranışta
                C)  Başkalarına  kötülük  yapan,  özde  kendisine   bulunamamaktadır.
                   zarar vermektedir.                          C)  İnsan her türlü seçiminde özgür değildir.
                D)  Sadece kişisel çıkarlarını koruyan insan güçlü-  D)  İnsanı diğer canlılardan ayıran iyi olana yöne-
                   dür.                                           lebilmesidir.
                E)  İç dünyasında değerli olan, bencil davranabi-  E)  Ahlaki bir davranış, özgür iradeyle seçilebilen
                   lendir.                                        davranıştır.

                                        EDİTÖR YAYINEVİ
   109   110   111   112   113   114   115   116   117   118   119