Page 33 - 2024 Sportif Eğitim Uzmanı

30. SAĞLIK BİLGİSİ VE

ÜNİTE İLK YARDIM
DATA YAYINLARI

SAĞLIK NEDIR? ● Devlet, bu görevini kamu ve özel kesimler-
deki sağlık ve sosyal kurumlarından yararla-
Genel olarak sağlık, hasta ya da engelli ol- narak, onları denetleyerek yerine getirir.
mama durumudur. Dünya Sağlık Örgütünün ● Sağlık hizmetlerinin yaygın bir şekilde yeri-
(DSÖ) kuruluş tüzüğünde sağlık şu şekilde ta- ne getirilmesi için kanunla genel sağlık si-
nımlanmıştır: “Sağlık” yalnızca hastalık ya da gortası kurulabilir, denilmektedir.
engelliliğin olmayışı değil, bedensel, ruhsal ve
sosyal yönden tam iyilik hâlidir. Sağlığın Sosyal Belirleyicileri
“Hastalık” ise insan vücudunun çeşitli neden- Eğitim durumu: Bireylerin sağlıklı olma, sağ-
lerle bedensel, sosyal ve ruhsal yönden denge- lığını koruma konusunda bilinçli davranmasını
sinin bozulmasıdır. sağlar
Sağlıklı olmak ve sağlıklı kalmak temel bir in- Ekonomik koşullar: Yeterli ve dengeli bes-
sanlık hakkıdır. lenme, iyi eğitim alma, sağlıklı yaşam alanları
oluşturma gibi durumlar ekonomik yönden re-
Sağlık hakkı; kişinin toplumdan ve devletten fah içinde olan toplumlarda diğer toplumlara
sağlığının korunmasını, gerektiğinde tedavi göre daha başarılı bir şekilde gerçekleşir.
edilerek iyileştirilmesini isteyebilmesi ve top-
lumun sağladığı imkânlardan faydalanabilme- Kültürel etmenler: Gelenek ve görenekler-
sidir. Sağlık hakkı ilk olarak 1946’da Dünya den, ahlaki değerlerden, alışkanlıklardan do-
Sağlık Örgütü Tüzüğü’nde yer almıştır. Sonra layı, sağlık olumlu ya da olumsuz yönde etki-
1978’de Alma Ata Bildirgesi’nde, 1998’de de lenir. Olumlu kültürel değişim insanların sağlık
Dünya Sağlık Örgütünce kabul edilen Dünya düzeyini yükseltir.
Sağlık Bildirgesi’nde tekrarlanmıştır. Sağlık
hakkının esasları, kanunla düzenlenir. Engellilerin Toplumda Karşılaştıkları So-
runlar Nelerdir?
1982 Anayasası’nın 56. maddesinde Engellilik: Bireyin vücudunda eksiklik ya da
“Sağlık Hizmetleri ve Çevrenin Korunması”
başlığı altında; kusurun olması durumudur. Engellilik durumu
doğuştan veya sonradan meydana gelebilir.
● Herkes, sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşa- Etkilediği organlara göre zihinsel, görme, işit-
ma hakkına sahiptir. me ve ortopedik olabilir.

● Çevreyi geliştirmek, çevre sağlığını koru- Zekâ geriliği: Bireyin zihinsel gelişiminin için-
mak ve çevre kirlenmesini önlemek devletin de bulunduğu yaşa göre yeterli düzeyde olma-
ve vatandaşların ödevidir. ması durumudur. Zihinsel yönden engelli olan
● Devlet, herkesin hayatını, beden ve ruh sağ- birey, dikkat, algılama, bellek ve muhakeme
lığı içinde sürdürmesini sağlamak; insan ve gibi genel zekâ fonksiyonları açısından nor-
madde gücünde tasarruf ve verimi artırarak, malin altında olur.
işbirliğini gerçekleştirmek amacıyla sağlık Görme engelliliği: Gözün optik sinirleri,
kuruluşlarını tek elden planlayıp hizmet ver- beyindeki bağlantıları gibi bölümlerinde
mesini düzenler. herhangi bir anormallik ya da zedelenme
sonucu ortaya çıkan, görme kaybıdır.

884