Page 36 - MEB TC Müfettiş Yardımcılığı Sınavı Konu Anlatımlı

26.
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

ÜNİTE

DATA YAYINLARI
Dolaylı (Göstergeyle) Ölçme
EĞİTİMDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMENİN
TEMEL KAVRAMLARI Ɖ Ölçülecek özellik doğrudan gözlenemiyorsa araya
başka değişkenler koyularak ölçme yapılır. Bu tür ölç-
melere dolaylı ölçme denir.
1. ÖLÇME Ɖ Dolaylı ölçmede bulunan değişkenler ölçülmek iste-
nen özellikle ilgilidir.
Ɖ Belirli bir niteliğin gözlenerek gözlem sonuçlarının
sayı, sembol veya kodlarla gösterilmesidir. X Örnek
Ɖ Sayı ile ifade edilen ölçme nicel, sembollerle ifade Yaylı kantar ile ağırlığın ölçülmesi
edilen ise nitel ölçmedir. Bir öğretmenin öğrencilerinin, dört işlem bilgisini ölçmesi

a. Ölçmenin Özellikleri Bir öğrencinin zekâ düzeyinin belirlenmesi.
Sıcaklığın termometreyle ölçülmesi
Ɖ Betimleme işidir. (Var olan durumu ortaya koyma.)
Ɖ Farktan doğmuştur. 0 Not
Ɖ Niteliklerin(uzun, kısa, yüksek, pahalı) nicelendirilme- Eğitimde kullanılan ölçmeler dolaylı ölçmedir. Çünkü öğ-
sidir. rencilerin bilgileri doğrudan gözlemlenemez.
Ɖ Tanımlanabilen her şey ölçülmüştür.
B Önemli
X Örnek Doğrudan ölçmede oranlama yapılır. Dolaylı ölçmede
o
Odanın sıcaklığı 30 C’dir. (Nicel ölçme) oranlama yapılmaz.
Doğrudan ölçmede eşit oranlı ölçek bulunur. Dolaylı ölç-
Dakikada 35 kelime okudu. (Nicel ölçme)
mede eşit aralıklı ölçek bulunur.
Ahmet sınavdan iyi bir not aldı. (Nitel ölçme)
Doğrudan ölçmede sıfır gerçek ve hata oranı düşüktür.
Hava bugün soğuk. (Nitel ölçme) Dolaylı ölçmede sıfır tanımlanmış ve hata oranı yüksektir.

a. Ölçme Çeşitleri
Türetilmiş Ölçme
Ɖ İki veya daha fazla değişken arasında yapılan mate-
Doğrudan Ölçme
matiksel işleme bağlı olan ölçmedir.
Ɖ Ölçülecek özelliğin doğrudan doğruya gözlenmesiyle Ɖ Çarpma ve bölme işlemiyle yapılan ölçmedir.
yapılan ölçme işlemidir.
Ɖ Burada ölçülen özellikle ölçme aracının niteliği ben- X Örnek
zerdir ve ölçülen özellikle ölçme aracı arasına başka Alan ve hacim ölçümleri
bir değişken girmez.
Hız ve zamandan yararlanarak yolun uzunluğunun hesap-
lanması
X Örnek
Nüfus yoğunluğunun hesaplanması
Cetvel ile boy uzunluğu ölçme
Aritmetik ortalamanın hesaplanması
Kefeli terazi ile meyve tartma
Sınıfta 30 kursiyer var.
b. Ölçme İşleminin Aşamaları
Hüseyin 65 kg dır.
Ɖ Ölçme işleminin amacı belirlenir.
0 Not Ɖ Ölçülecek özellik belirlenir.
Performansa dayalı becerilerle psikomotor becerilerin öl- Ɖ Ölçme amacına ve ölçülecek değişkene uygun sem-
çülmesi de doğrudan ölçmedir. bol ve sayı kümesi seçilir.