Page 41 - 10-sinif-kimya-odn

KİMYA HER YERDE 143
b. Koruyucular (Antimikrobiyal maddeler): Gıdaların mikroorganizmalar tarafından
bozulmasını önleyerek raf ömürlerini uzatan, doğal renk ve aromayı koruyan maddelerdir.
Koruyuculara benzoik asit ve asetik asit örnek verilebilir.

c. Emülgatörler (Emülsiyonlaştırıcılar): Gıdaların parçalara ayrılmasını önlemek ve ho-
mojen bir dağılım sağlamak için kullanılan maddelerdir. Emülsiyonlaştırıcı olarak lesitin,
mono ve digliseritler kullanılır.
d. Tatlandırıcılar: Gıdaları tatlandırmak amacıyla kullanılan maddelerdir. Tatlı ve tatlı ol-
mayan gıdalarda kullanılan tatlandırıcılar doğal veya yapay olabilir. Doğal tatlandırıcılara
EDİTÖR YAYINEVİ
glikoz, fruktoz, galaktoz, sakkaroz, mannitol, gliserol; yapay tatlandırıcılara sakkarin, as-
partam ve siklomat örnek verilebilir.

PASTÖRIZAYON VE UHT SÜT
F Pastörizasyon; sütteki hastalık yapıcı mikroorganizmaların büyük kısmının sayısını
azaltan, sütün raf ömrünü uzatan, en düşük seviyedeki değişiklerle sonuçlanan ve en
az 63 °C'ta 30 dakika veya 72 °C'ta 15 saniye ve diğer eş değer koşullarda gerçek-
leştirilen ısıl işlemdir.
F UHT (Ultra High Temperature) süt, buhar püskürtülerek en az 135 °C'ta 1 saniye veya
uygun sıcaklık-zaman kombinasyonunda işlenen süttür.
F UHT, çok yüksek sıcaklıkta kısa sürede sterilizasyon işlemidir. Bu işlemle sütün yapı-
sındaki mikroorganizmaların tamamı etkisiz hale getirilir.
F Pastörizasyonun sterilizasyondan farkı; pastörizasyonda ısıya dayanıklı bakteriler ta-
mamen ölmez ve besleyici ögelerin kaybı daha azdır.

NOT
Satın alınan ürünün etiketi okunmalı, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının vermiş
olduğu üretim iznine, gıdanın üretim ve son tüketim tarihlerine dikkat edilmelidir.

Örnek
I. UHT işlemi ile gıdaların raf ömrü uzatılır.
II. Hazır gıdalara emülsiyonlaştırıcı kullanma nedeni gıdanın asitliğini düzenlemektir.
III. Hazır gıdalar satın alınırken üretim ve tüketim tarihleri kontrol edilmelidir.
IV. Gıda katkı maddesi tek başına tüketilmez.
V. Pastörize sütte zamanla mikroorganizmalar çoğalmaya başlar.
Yukarıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?