Page 42 - 10-sinif-edebiyat-soru

YENİ NESİL SORULAR

4
...Kıtaydın tilin tutkamın, Günümüz Türkçesiyle
Türküdön tük bir ukpadım, Çinlinin dilini konuştum,
Kangaydın tilin tutkamın, Türküden hiç duymadım.
Kalkımdın tilin ukpadım. Kangay’ın dilini konuştum,
Halkımın dilini duymadım.
Kalkımdan azıp canıldım,
Halkımdan azıp yanıldım,
Kapırda cürüp zarıldım,
Kâfirde ben zorlandım,
Kadimki tildi sagındım.
Gerçek dili özledim.
Cürgön cerim macusu, Yaşadığım yer kâfirler,
Dünüyögö tabıldım, Dünyasında ben kaldım,
gisine ulaşılamaz? EDİTÖR YAYINEVİ
Türmöktöy azıp zarıldım, Çok zorlandım,
Türkünün tilin sağındım… Türkünün dilini özledim…
Manas destanına ait yukarıdaki metinden hareketle aşağıdakilerden hangisi söylene-
bilir?

A) Kahraman, Çin illerinde Türk dilini çok özlediğinden memleketine geri dönmüştür.
B) Çinlilerin kültürünün Türk kültüründen çok farklı olmadığı dile getirilmiştir.
C) Kahraman; Çinlilerin hükmettiği yerde yaşamış dilini konuşamadığı için zorluk çekmiştir.
D) Türk dili Çin diline göre daha güzel, akıcı ve iletişimde kolaylık sağlayan bir dildir.
E) Kahramanın bahsettiği, konuştuğu Kangay’ın dili özlem duyduğu Türk dilidir.

KAZANIM SORULARI

5 Ay Kağan’ın yüzü gül, ağzı ateş, gözleri ela, saçları ve kaşları kara, perilerden daha güzel bir
erkek evladı oldu. Bu çocuk annesinden ilk sütü emdikten sonra konuştu ve çiğ et, çorba ve
şarap istedi. Kırk gün sonra büyüdü ve yürüdü. Ayakları öküz ayağı, beli kurt beli, omuzları
samur omzu, göğsü ayı göğsü gibiydi. At sürüleri güder avlanırdı. Oğuz’un yaşadığı yerde çok
büyük bir orman vardı. Bu ormanda çok büyük ve güçlü bir gergedan yaşıyordu. Bir canavar
gibi olan bu gergedan at sürülerini ve insanları yiyordu. Oğuz cesur bir adamdı ve gergedanı
avlamaya karar verdi.
Oğuz Kağan Destanı’ndan alınan yukarıdaki parçadan hareketle aşağıdakilerden han-

A) Benzetmelerde doğadan yararlanıldığı B) Olağanüstülüklerin görüldüğü
C) Avcılık yapıldığı D) Kahramanlıklara yer verildiği
E) Göktanrı inancının var olduğu

MÖ 2. asırda oluşmuştur. Bu destan, Oğuz Kağan’ın halkına Göktürk Destanları
bazı hedefler göstermesi, Türk cihan hakimiyeti düşüncesini Bozkurt Destanı: Destanda yok olma tehlikesiyle karşı karşıya
yansıtması bakımından önemlidir. kalan Göktürk soyunun yeniden dirilip çoğalmasında bir bozkur-
dun anne kurt olarak etkili olması anlatılmaktadır.
Attila Destanı: Batı Hun hükümdarı Attila’nın fetihleri etrafında
oluşmuştur. MS 5. yüzyılda Avrupa’ya korkulu yıllar yaşatan At- Ergenekon Destanı: Düşmanları tarafından yenilgiye uğratılan
Türkler, yok olma aşamasına gelmişlerdir. Düşmanın elinden kaça-
tila, Rusya’dan Fransa’ya kadar bütün Avrupa’yı almış, Roma’ya bilen iki aile, yolu izi olmayan Ergenekon’a gelmiş orada dört yüzyıl
kadar uzanmıştır. Destanda Attila’nın kahramanlıkları anlatıl- boyunca yaşamış, çoğalmış ve önlerinde yol almalarını engelleyen
mıştır. bir demir dağı eritip Ergenekon’dan çıkmışlardır.
130