Page 9 - 10-sinif-edebiyat-soru
P. 9
KAZANIM SORULARI
4 Türklerin kullandığı alfabeler aşağıdaki- 7 Aşağıda verilen özelliklerden hangisi
lerin hangisinde günümüzden geçmişe Göktürk alfabesiyle ilgili değildir?
doğru kronolojik sıra ile verilmiştir?
A) VII ve IX. yüzyıllar arasında yaygın ola-
A) Latin alfabesi - Kiril Alfabesi - Arap alfa- rak kullanılmıştır.
besi - Uygur alfabesi - Göktürk alfabesi B) Bu alfabe kullanılarak oluşturulan yazı
B) Latin alfabesi - Uygur alfabesi - Arap al- tarzına runik denmiştir.
fabesi - Göktürk alfabesi - Kiril Alfabesi C) Alfabede çift sesten oluşan harfler de
C) Kiril alfabesi - Arap alfabesi - Göktürk vardır.
alfabesi - Uygur alfabesi D) Bu alfabeyi çözen ilk kişi Rus araştırma-
EDİTÖR YAYINEVİ
D) Latin alfabesi - Kiril alfabesi - Arap alfa- cı Yadrintsev’dir.
besi - Göktürk alfabesi E) 38 harften oluşan alfabede ünlü ve ün-
E) Göktürk alfabesi - Uygur alfabesi - Arap süz harf sistemi mevcuttur.
alfabesi- Latin alfabesi
5 Aşağıda verilen eserlerden hangisi Uy- 8 Aşağıda verilen eserlerin hangisinde Is-
gur Dönemi metinlerinden değildir?
lami motiflerin görülmesi beklenemez?
A) Irk Bitig B) Altun Yaruk A) Dede Korkut Hikâyeleri
C) Sekiz Yükmek D) Sutralar B) Göktürk Kitabeleri
E) Babürname C) Risaletü’n Nushiyye
D) Kutadgu Bilig
E) Divan-ı Hikmet
6 Aşağıda verilen ifadelerden hangisi Or-
hun Abideleri’nin özelliklerinden değil-
dir?
A) Türk tarihine ve diline ışık tutan en
önemli belgelerdendir. 9 Aşağıda verilen eserlerden hangisi Gök-
türk alfabesiyle yazılmamıştır?
B) Türk adının geçtiği ilk Türkçe metindir.
C) Uygur alfabesiyle yazılmıştır. A) Irk Bitig
B) Tonyukuk Yazıtı
D) Türk hitabet sanatının en önemli örnek-
lerindendir. C) Bilge Kağan Yazıtı
E) Yalın ve öz bir Türkçe ile kaleme alın- D) Prens Kalyanamkara Hikâyesi
mıştır. E) Kültigin Yazıtı
Bilge Kağan Yazıtı: 734 yılında ölen Bilge Kağan adına oğlu Tonyukuk Yazıtı: Tonyukuk Yazıtı dört cepheli iki dikili taş
Tengri Kağan tarafından yaptırılan bu anıt 735 yılında dikilmiştir. hâlindedir. Tonyukuk, Bilge Kağan’ın başveziridir. Bu yazıtı yaş-
Yazıtta Bilge Kağan’ın ağzından devletin nasıl büyüdüğü anla- lılık döneminde, 716 yılında, kendisi diktirmiştir ve yazılar da
tılmış ve Kül Tigin’in ölümünden sonraki olaylar ilave edilmiştir.
Yazıtın doğu yüzünde 41, kuzey ve güney yüzlerinde on beşer kendisine aittir. Yazıtta Göktürklerin Çin esaretinden nasıl kur-
satır Göktürk harfli Türkçe metin bulunmaktadır. Batı yüzünde tulduğu ve Tonyukuk’un neler yaptığı anlatılır. Birinci yazıtta 35,
ise Çince bir metne yer verilmiştir. Yazıtın güneydoğu, güneyba- ikinci yazıtta 27 satır Göktürk harfli Türkçe metin bulunmaktadır.
tı ve batı yüzlerinde de (pahlarda) Göktürk harfli Türkçe küçük
metinler bulunmaktadır.
11