Page 9 - 10-sinif-edebiyat-soru
P. 9

KAZANIM SORULARI
         4  Türklerin kullandığı alfabeler aşağıdaki-  7  Aşağıda  verilen  özelliklerden  hangisi
            lerin  hangisinde  günümüzden  geçmişe   Göktürk alfabesiyle ilgili değildir?
            doğru kronolojik sıra ile verilmiştir?
                                                   A)  VII ve IX. yüzyıllar arasında yaygın ola-
           A)  Latin alfabesi - Kiril Alfabesi - Arap alfa-  rak kullanılmıştır.
               besi - Uygur alfabesi - Göktürk alfabesi  B)  Bu  alfabe  kullanılarak  oluşturulan  yazı
           B)  Latin alfabesi - Uygur alfabesi - Arap al-  tarzına runik denmiştir.
               fabesi - Göktürk alfabesi - Kiril Alfabesi  C)  Alfabede  çift  sesten  oluşan  harfler  de
           C)  Kiril  alfabesi  -  Arap  alfabesi  -  Göktürk   vardır.
               alfabesi - Uygur alfabesi           D)  Bu alfabeyi çözen ilk kişi Rus araştırma-
                     EDİTÖR YAYINEVİ
           D)  Latin alfabesi - Kiril alfabesi - Arap alfa-  cı Yadrintsev’dir.
               besi - Göktürk alfabesi             E)  38 harften oluşan alfabede ünlü ve ün-
           E)  Göktürk alfabesi - Uygur alfabesi - Arap   süz harf sistemi mevcuttur.
               alfabesi- Latin alfabesi





         5  Aşağıda verilen eserlerden hangisi Uy-  8  Aşağıda verilen eserlerin hangisinde Is-
            gur Dönemi metinlerinden değildir?
                                                    lami motiflerin görülmesi beklenemez?
            A) Irk Bitig        B) Altun Yaruk     A)  Dede Korkut Hikâyeleri
            C) Sekiz Yükmek     D) Sutralar        B)  Göktürk Kitabeleri
            E) Babürname                           C)  Risaletü’n Nushiyye
                                                   D)  Kutadgu Bilig
                                                   E)  Divan-ı Hikmet

         6  Aşağıda verilen ifadelerden hangisi Or-
            hun  Abideleri’nin  özelliklerinden  değil-
            dir?
           A)  Türk  tarihine  ve  diline  ışık  tutan  en
               önemli belgelerdendir.            9  Aşağıda verilen eserlerden hangisi Gök-
                                                    türk alfabesiyle yazılmamıştır?
           B)  Türk adının geçtiği ilk Türkçe metindir.
           C)  Uygur alfabesiyle yazılmıştır.      A)  Irk Bitig
                                                   B)  Tonyukuk Yazıtı
           D)  Türk hitabet sanatının en önemli örnek-
               lerindendir.                        C)  Bilge Kağan Yazıtı
           E)  Yalın  ve  öz  bir  Türkçe  ile  kaleme  alın-  D)  Prens Kalyanamkara Hikâyesi
               mıştır.                             E)  Kültigin Yazıtı

         Bilge  Kağan  Yazıtı:  734  yılında  ölen  Bilge  Kağan  adına  oğlu   Tonyukuk  Yazıtı:  Tonyukuk  Yazıtı  dört  cepheli  iki  dikili  taş
         Tengri Kağan tarafından yaptırılan bu anıt 735 yılında dikilmiştir.   hâlindedir. Tonyukuk, Bilge Kağan’ın başveziridir. Bu yazıtı yaş-
         Yazıtta Bilge Kağan’ın ağzından devletin nasıl büyüdüğü anla-  lılık  döneminde,  716  yılında,  kendisi  diktirmiştir  ve  yazılar  da
         tılmış ve Kül Tigin’in ölümünden sonraki olaylar ilave edilmiştir.
         Yazıtın doğu yüzünde 41, kuzey ve güney yüzlerinde on beşer   kendisine aittir. Yazıtta Göktürklerin Çin esaretinden nasıl kur-
         satır Göktürk harfli Türkçe metin bulunmaktadır. Batı yüzünde   tulduğu ve Tonyukuk’un neler yaptığı anlatılır. Birinci yazıtta 35,
         ise Çince bir metne yer verilmiştir. Yazıtın güneydoğu, güneyba-  ikinci yazıtta 27 satır Göktürk harfli Türkçe metin bulunmaktadır.
         tı ve batı yüzlerinde de (pahlarda) Göktürk harfli Türkçe küçük
         metinler bulunmaktadır.
                                                                                    11
   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14