Page 22 - 2025 MEB Şube Müdürü GYS Özetin Özeti
P. 22
5442SAYILIİLİDARESİKANuNu MEB GYS ÖZETİN ÖZETİ
MÜLKİ İDARE BÖLÜMLERİNİN KURULUŞLARI İl Memurlarının Tayin Usulü
Türkiye, merkezi idare kuruluşu bakımından coğrafya duru- Yetiştirme ve ikmal kaynakları Bakanlıklar veya tüzel kişiliği haiz
muna, iktisadi şartlara ve kamu hizmetlerinin gereklerine göre genel müdürlüklere bağlı olup il genel teşkilatı içinde birden
illere; iller ilçelere ve ilçeler de bucaklara bölünmüştür. fazla istihdam yerleri bulunan meslek, fen ve uzmanlık kadrola-
rına dahil görevlerden:
İl, İlçe ve Bucak Kurulması, Kaldırılması, Adlarının,
Bağlılıklarının, Merkez ve Sınırlarının Belirtilmesi ve • İlçe idare şube başkanı sıfatını haiz olanlarla il merkezinde
EDİTÖR YAYINLARI
Değiştirilmesi Devlet gelir, giderlerinin ve mallarının tahakkuk, tahsil, ödeme
• İl ve ilçe kurulması, kaldırılması, merkezlerinin belirtilmesi, ve idaresiyle ilgili ikinci derecedeki müdürler, şube şefleri ve
kontrol memurları, nakit muhasipleriyle, lise, orta ve o dere-
adlarının değiştirilmesi, bir ilçenin başka bir il’e bağlanması celerdeki okul müdür ve öğretmenleri, hastaneler mütehassıs
kanun ile; hekimleri, Bakanlıklar veya tüzel kişiliği haiz genel müdürlük-
• Bucak kurulması, kaldırılması, merkezinin belirtilmesi, il ilçe ler tarafından tayin edilirler.
ve bucak sınırlarının ve bucak adlarının değiştirilmesi bir • Bunun dışında kalan bütün memurlar Bakanlıklar veya tüzel-
köyün veya kasabanın veya bucağın başka bir il ve ilçeye kişiliği haiz genel müdürlükler tarafından valilik emrine tayin
bağlanması, mühim mevki ve tabii arazi adlarının değiştiril- edilerek il idare şube başkanının inhası üzerine valiler tarafın-
mesi Cumhurbaşkanı onayı ile; dan istihdam yerleri tesbit olunur;
• Yeniden köy kurulması veya yerinin değiştirilmesi Bayındırlık • Yukarda yazılı bütün memurların lüzumu halinde il içinde
ve Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlıklarının mütalaası alın- nakil ve tahvilleri mensup olduğu il idare şube başkanlarının
mak suretiyle; inhası üzerine valiler tarafından icra edilmekle beraber men-
▪ Köy ve kasabaların aynı ilçe içinde bir bucaktan başka bir sup oldukları Bakanlıklar veya genel müdürlüklere sebeple-
bucağa bağlanması, köy adlarının değiştirilmesi, köylerin riyle bildirilir.
birleştirilmesi ve ayrılması, bir köy, mahalle veya semtin o
köyden ayrılıp başka bir köy ile birleştirilmesi İçişleri Bakan- Tayin, nakil ve tahviller için gereken yolluk ödenekleri bütçe yılı
lığının tasvibiyle yapılır. başında ilgili Bakanlık veya genel müdürlüklerce valiler emrine
• Kaza kurulmasında ve kaldırılmasında, bir kazanın başka bir gönderilir.
vilayete bağlanmasında ve merkezinin belirtilmesinde, sınır-
larının değiştirilmesinde ve ilgili vilayetler idare heyetleriyle Valilerin Hukuki Durumları, Görev ve Yetkileri
umumi meclislerinin mütalaaları alınır.
• İllere, ilçelere, bucaklara, merkez yapılan şehir, kasaba veya • Vali, ilde Cumhurbaşkanının temsilcisi ve idari yürütme vası-
köyün adı verilir. Şu Kadar ki, bunların coğrafi veya tarihi bir tasıdır
sanı varsa o da isim olarak verilebilir. • Valiler, ilin genel idaresinden Cumhurbaşkanına karşı sorum-
ludur. Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar, görevlerine
İL İDARESİ ait işleri için valilere re’sen emir ve talimat verirler.
• İllerin idaresi yetki genişliği esasına dayanır. • Bakanlıklar ve tüzel kişiliği haiz genel müdürlükler, il genel
idare teşkilatına ait bütün işleri doğrudan doğruya valiliklere
• İllerde genel idare teşkilatı il, ilçe ve bucak bölümlerine uygun yazarlar. Valilikler de illere ait işler için ilgili Bakanlık veya
olarak düzenlenir. tüzel kişiliği haiz genel müdürlüklerle doğrudan doğruya
• Belli kamu hizmetlerinin görülmesi amacı ile, birden çok ili muhaberede bulunurlar. Ancak valiler hesabata ve teknik
içine alan çevrede, bu hizmetler için yetki genişliğine sahip hususlara ait işlerde idare şube başkanlarına vali adına imza
yetkisi verebilirler.
kuruluşlar meydana getirilebilir. • Vali; Kanun, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ve diğer mevzu-
• İl genel idaresinin başı ve mercii validir. Bakanlıkların kuru- atın neşir ve ilanını ve uygulanmasını sağlamak ve talimat ve
luş mevzuatına göre illerde lüzumu kadar teşkilat bulunur. emirleri yürütmekle ödevlidir. Bu işlerin gerçekleştirilmesi için
Bu teşkilatın her birinin başında bulunanlar il idare şube baş- gereken bütün tedbirleri almaya yetkilidir.
kanlarıdır. Bunların emri altında çalışanlar ilin ikinci derecede • Kanun, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ve diğer mevzuatın
memurlarıdır. Bu teşkilat valinin emri altındadır. verdiği yetkiyi kullanmak ve bunların yüklediği ödevleri yerine
• Hakimler Kanunu ile İcra ve İflas Kanununda yazılı yar- getirmek için valiler genel emirler çıkarabilir ve bunları ilan
edebilirler.
gıç, Cumhuriyet savcısı ve yargıç sınıfında bulunanlarla bu • Vali, dördüncü maddenin son fıkrasında belirtilen adli ve
kanunlarda yazılı adalet memurları, askeri birlikler, askeri askeri teşkilat dışında kalan bütün Devlet daire, müessese ve
fabrika ve müesseseler, askerlik daire ve şubeleri bu madde işletmelerini, özel iş yerlerini, özel idare, belediye köy idare-
hükmünden müstesnadır. leriyle bunlara bağlı tekmil müesseseleri denetler, teftiş eder.
• İllerde, valilerin tayin ve tesbit ettiği işlerde yardımcılığını ve Bu denetleme ve teftişi Bakanlık veya genel müdürlük müfet-
tişleriyle veya bu dairelerin amir ve memurlariyle de yaptıra-
valinin bulunmadığı zamanlarda vekilliğini yapmak üzere vali bilir.
muavinleri bulunur. Valiliğin yazı işlerinin düzenlenmesinden • İlin her yönden genel idare ve genel gidişini düzenlemek ve
de vali muavini sorumludur. denetlemekten sorumludur.
221

