Page 18 - 2025 MEB Şube Müdürü GYS Özetin Özeti

5018SAYILIKAMuMALİYÖNETİMİVEKONTROLKANuNu MEB GYS ÖZETİN ÖZETİ

GENEL HÜKÜMLER Stratejik plan: Kamu idarelerinin orta ve uzun vadeli amaçlarını,
temel ilke ve politikalarını, hedef ve önceliklerini, performans
Kanunun Amacı ölçütlerini, bunlara ulaşmak için izlenecek yöntemler ile kaynak
dağılımlarını içeren planı ifade etmektedir.
Bu Kanunun amacı, kalkınma planları ve programlarda yer alan
politika ve hedefler doğrultusunda kamu kaynaklarının etkili,
ekonomik ve verimli bir şekilde elde edilmesi ve kullanılmasını, KAMU MALİYESİ
hesap verebilirliği ve malî saydamlığı sağlamak üzere, kamu
EDİTÖR YAYINLARI
malî yönetiminin yapısını ve işleyişini, kamu bütçelerinin hazır- Kamu Maliyesi
lanmasını, uygulanmasını, tüm malî işlemlerin muhasebeleştiril- Kamu maliyesi; gelirlerin toplanması, harcamaların yapılması,
mesini, raporlanmasını ve malî kontrolü düzenlemektir. açıkların finansmanı, kamunun varlık ve borçları ile diğer yüküm-
lülüklerinin yönetimini kapsar.
Kanun ile İlgili Tanımlar
Kamu maliyesi, merkezden ve yerinden yönetim esaslarına göre
Genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri: Uluslararası sınıf- yürütülür. Kamu idarelerinin görevleri, ilgili kanunlarında veya
landırmalara göre belirlenmiş olan, merkezî yönetim kapsamın- Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde açık olarak belirlenir ve
daki kamu idareleri, sosyal güvenlik kurumları ve mahallî idare- kaynakların dağıtımında esas alınır.
leri,
Mahallî idare: Yetkileri belirli bir coğrafi alan ve hizmetlerle sınırlı Kamu Maliyesinin Temel İlkeleri
olarak kamusal faaliyet gösteren belediye, il özel idaresi ile bun- • Kamu malî yönetimi uyumlu bir bütün olarak oluşturulur ve
lara bağlı veya bunların kurdukları veya üye oldukları birlik ve yürütülür.
idareleri, • Kamu maliyesi, kamu görevlilerinin hesap verebilmelerini
Bütçe: Belirli bir dönemdeki gelir ve gider tahminleri ile bunların sağlayacak şekilde uygulanır.
uygulanmasına ilişkin hususları gösteren ve usulüne uygun ola- • Maliye politikası, makroekonomik ve sosyal hedefler ile
rak yürürlüğe konulan belgeyi, uyumlu bir şekilde oluşturulur ve yürütülür.
Kamu kaynakları: Borçlanma suretiyle elde edilen imkânlar dahil • Kamu malî yönetimi Türkiye Büyük Millet Meclisinin bütçe
kamuya ait gelirler, taşınır ve taşınmazlar, hesaplarda bulunan hakkına uygun şekilde yürütülür.
para, alacak ve haklar ile her türlü değerleri, • Kamu malî yönetimi malî disiplini sağlar.
Kamu gideri: Kanunlarına veya Cumhurbaşkanlığı kararname- • Kamu malî yönetimi ekonomik, malî ve sosyal etkinliği birlikte
lerine dayanılarak yaptırılan iş, alınan mal ve hizmet bedelleri, sağlayacak şekilde kamusal tercihlerin oluşması için gerekli
sosyal güvenlik katkı payları, iç ve dış borç faizleri, borçlanma ortamı yaratır.
genel giderleri, borçlanma araçlarının iskontolu satışından • Kamu idarelerinin mal ve hizmet üretimi ile ihtiyaçlarının
doğan farklar, ekonomik, malî ve sosyal transferler, verilen karşılanmasında, ekonomik veya sosyal verimlilik ilkelerine
bağış ve yardımlar ile diğer giderleri, uygun olarak maliyet-fayda veya maliyet-etkinlik ile gerekli
görülen diğer ekonomik ve sosyal analizlerin yapılması esas-
Kamu geliri: Kanunlarına dayanılarak toplanan vergi, resim, tır.
harç, fon kesintisi, pay veya benzeri gelirler, faiz, zam ve ceza
gelirleri, taşınır ve taşınmazlardan elde edilen her türlü gelirler Hazine Birliği
ile hizmet karşılığı elde edilen gelirler, borçlanma araçlarının Merkezî yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin gelir, gider,
primli satışı suretiyle elde edilen gelirler, sosyal güvenlik primi tahsilat, ödeme, nakit planlaması ve borç yönetimi Hazine birli-
kesintileri, alınan bağış ve yardımlar ile diğer gelirleri,
ğini sağlayacak şekilde yürütülür.
Özel gelir: Genel bütçe kapsamındaki idarelerin kamu görevi ve Her türlü iç ve dış borçlanma, yurt dışından hibe alınması, borç
hizmeti dışında ilgili kanunlarında veya Cumhurbaşkanlığı karar- ve hibe verilmesi ve bunlara ilişkin geri ödemeler, Hazine garan-
namelerinde belirtilen faaliyetlerinden ve fiyatlandırılabilir nite- tileri, Hazine alacakları, nakit yönetimi ve bunlarla ilgili diğer
likteki mal ve hizmet teslimlerinden sağlanan ve genel bütçede hususlarda 9.12.1994 tarihli ve 4059 sayılı, 28.3.2002 tarihli ve
gösterilen gelirleri, 4749 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.
Harcama birimi: Kamu idaresi bütçesinde ödenek tahsis edilen Bu Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde yer alan kamu idarelerinin
ve harcama yetkisi bulunan birimi, muhasebe hizmetlerini yürüten muhasebe birimlerince gerçek-
Kamu malî yönetimi: Kamu kaynaklarının tanımlanmış standart- leştirilen tahsilât ve ödeme işlemleri, güvenli elektronik imza
lara uygun olarak etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasını sağ- kullanılarak veya Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca belir-
layacak yasal ve yönetsel sistem ve süreçleri, lenecek güvenlik kriterlerine uygun olarak elektronik ortamda

Malî kontrol: Kamu kaynaklarının belirlenmiş amaçlar doğrultu- verilecek talimatlar çerçevesinde bu Banka aracılığıyla ger-
sunda, ilgili mevzuatla belirlenen kurallara uygun, etkili, ekono- çekleştirilebilir. Genel yönetim kapsamındaki diğer kamu idare-
mik ve verimli bir şekilde kullanılmasını sağlamak için oluşturu- lerini uygulama kapsamına almaya ve uygulamaya ilişkin usul
lan kontrol sistemi ile kurumsal yapı, yöntem ve süreçleri, ve esasları belirlemeye Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının
görüşünü almak suretiyle Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir.
186