Page 12 - 6-sinif-turkce-vip-konu
P. 12

26                                                 CÜMLEDE ANLAM
       BENZETME                         DEĞERLENDİRME
       Bir kavramın, varlığın ya da durumun özel-  Bir  eser,  sanatçı  veya  olay  incelendikten
       liklerinin, anlatımı güçlendirmek için başka   sonra bununla ilgili ortaya konan düşünce-
       varlık,  kavram  ya  da  duruma  benzetilme-  lere değerlendirme denir.
       sinden oluşan cümlelere benzetme cümle-
       leri denir.                               NOT
       Benzetme  cümleleri,  iki  şeyden  nitelik   Değerlendirmeler  öznel  veya  nesnel
       olarak  zayıf  olanın,  güçlü  olana  benzetil-  olabilir.
       mesiyle  oluşturulur.  Cümlenin  anlamını
             EDİTÖR YAYINEVİ
       zenginleştirmek, anlatıma güç katmak için
       kullanılır.                              Örnek

              Örnek                       F   Olaylar tarafsız bir tutumla kaleme

        F    Hasan Amca'nın altın gibi bir kalbi     alınmış bu kitapta.
                                             Şair  bu  kitabında  hece  ölçüsüyle
           vardı.  (Benzeyen:  kalp  -  Benzeti-  F
           len: altın)                       yazdığı  şiirlere  daha  çok  yer  ver-
        F    Bulaşıklar dağ gibi yığıldı. (Benze-  miş.
           yen: bulaşıklar - Benzetilen: dağ)
        F    Pazardan  aldığım  biberler  zehir
           gibi  acıymış.  (Benzeyen:  biber  -   ÇIKARIM
           Benzetilen: zehir)           Birtakım  ipuçlarından  yararlanılarak  belli
                                        sonuçlara varmaya çıkarım denir.


                                                Örnek

       ABARTMA                            F   Çocuğun gözleri kapanıyor, demek
                                             ki dün gece çok ders çalıştı.
       Bir şeyi olduğundan çok fazla, olduğundan   F   Bu  adam  her  işi  zamanında  bitir-
       çok büyük ya da olduğundan az ya da çok   diğine  göre  oldukça  disiplinli  çalı-
       küçük göstermeye abartma denir. Abartılı   şıyor.
       ifadeler;  anlatıma  ilgi  çekicilik  kazandır-
       mak, merak uyandırmak ve dikkat çekmek
       için kullanılır.
                                        ÖNERİ
                                        Bir  sorunu  çözmek  veya  daha  iyiye  ulaş-
              Örnek                     mak için görüş ve düşüncelerin öne sürül-
        F    Saatlerdir  yürümekten  öldüm  bit-  düğü cümlelerdir.
           tim.                                 Örnek
        F    İstediği  kıyafeti  almadık  diye  eve
           gelince kıyameti kopardı.      F   Üst dallardaki meyveleri almak için
        F    Gözlerimin  yaşından  dünya  sele   merdiven kullanmalısın.
           gitti.                         F   Bu acı karşısında metanetli olma-
        F    Tıpkı şairin dediği gibi: “Bir of çek-  nız daha doğru olacak.
           sem karşıki dağlar yıkılır.”   F   Konuyu  daha  iyi  anlamak  istiyor-
        F    O kadar zayıflamıştı ki bir deri bir   san  önce  tekrar  et,  sonra  da  bol
           kemik kalmıştı.                   bol soru çöz.
   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17