Page 40 - 8_vip_turkce_konu

PARÇADA ANLAM 89
PARAGRAF OLUŞTURMA
✶ Cümleleri karışık olarak verilen bir paragrafı anlamlı bir bütünlük halinde yeniden kur-
mak, yapboz oynamaya benzer. Parçalar arasındaki anlam akışını, neden-sonuç ilişki-
lerini doğru bir şekilde analiz edersek cümleleri anlamlı bir paragraf haline getirebiliriz.

Paragraf oluşturmaya yönelik sorular çözülürken şunlara dikkat edilmelidir:
✶ Öncelikle bütün cümleler okunmalı ve cümleler arasındaki anlam ilişkileri çerçevesin-
de, metnin genelinde neyin anlatıldığı tespit edilmelidir.
✶ Verilen cümleler bir olay yazısından alınmışsa olayların gerçekleşme sırası, düşünce
EDİTÖR YAYINEVİ
yazısından alınmışsa mantık sırası gözetilmelidir.

Örnek:

Aşağıda karışık olarak verilen cümleleri anlamlı bir paragraf haline getirelim:

1. Bir müddet sonra aynı işçiye yine günlük ücretini vererek kuyuyu doldurmasını söy-
lerseniz onu da yapar.
2. Aynı adamdan kuyuyu tekrar açmasını isteyecek olursanız biraz canının sıkıldığını
fark edersiniz.
3. Bu işi gayreti ölçüsünde yapar.
4. Paraya ihtiyacı olan bir işçiye günlük ücretini verip bir kuyuyu açtırabilirsiniz.
Bu cümleler mantık sırasına göre şöyle dizilirse anlamlı bir paragraf oluşur: 4-3-1-2

PARAGRAF TAMAMLAMA
✶ Paragraf tamamlama sorularında, parçanın bazı bölümlerinde boşluklar bırakılır ve bu
boşluklara getirilebilecek uygun cümleler ya da kelimeler sorulur. Bu tür durumlarda
parçanın anlam ve yapı özellikleri dikkate alınmalıdır.

Örnek:

…İletişim dili doğrudan doğruya bir mesajı iletmek amacı taşırken edebiyat, dilin ses
ve anlam gibi ögelerinden yararlanarak estetik bir eser üretmeyi temel gaye edinmiştir.
Bunu da dilin mecaz ve sembol üretebilen soyutlama özelliğinden faydalanarak ger-
çekleştirir.
Yukarıdaki parçanın başına hangi cümle getirilmelidir?
Böyle bir soruyu yanıtlamadan önce boşluktan sonraki ilk cümleyi iyi anlamalıyız. Bu
cümlede edebiyat ve iletişim arasındaki dil bakımından farklılıklar dile getirilmiştir. O
halde paragrafın ilk cümlesi bu farklılığı ifade etmelidir. Paragrafın başına şu cümle
getirilebilir: “İletişim dili ile edebiyat dili birbirinden farklıdır.”