Page 8 - 8_vip_turkce_konu

6 SÖZCÜKTE VE SÖZ GRUPLARINDA ANLAM
GERÇEK ANLAM
✶ Bir sözcüğün aklımıza gelen ilk anlamına ya da bu ilk anlama bağlı olarak kullanılan
diğer anlamlarına gerçek anlam denir. Gerçek anlam, sözcüğün temel anlamı olarak
da ifade edilebilir. Ayrıca gerçek anlam; bir sözcüğün, sözlükte ilk sırada yer alan an-
lamıdır.
Aşağıdaki sözcüklerin, sözlükte yer alan ilk anlamları verilmiştir. Bunlar, verilen sözcükle-
rin gerçek (temel) anlamıdır.

Bir şeyi bir yere veya bir şeye tutturmak
Bağlamak
EDİTÖR YAYINEVİ
Elindeki bayrağı bir söğüt dalına bağladı ve geri döndü.
Yaşayan, diri
Canlı
Saatlerdir çırpınan balık hâlâ canlıydı.
Dibi yüzeyinden veya ağzından uzak olan
Derin
Kuyunun o kadar derin olduğunu bilmiyordum.
Kesilmesi, kırılması, bükülmesi güç olan, katı, pek
Sert
Sert zeminde yere düşünce sakatlanmıştı.
Kirli, lekeli, pis olmayan, pak
Temiz
Yerler o kadar temizdi ki basmaya kıyamıyordum.
Canlıların solunumuna yarayan, renksiz, kokusuz gaz karışımı, atmosfer
Hava
Dışarı çıkıp biraz temiz hava almalısın.
Kendi cinsinden olanlara göre dar ve kalınlığı az olan
İnce
Senden bir kitap istedim, gidip de en incesini almışsın.

TERİM ANLAM
✶ Bilim, sanat, spor veya meslek dallarından herhangi biriyle ilgili kavramları karşılayan
sözcüklere terim anlamlı sözcükler denir.

Dekor, perde, kostüm, suflör... (Tiyatro terimleri)
Zar, hücre, yumuşakça, mukoza... (Biyoloji terimleri)
Boğaz, vadi, ölçek, meridyen... (Coğrafya terimleri)

Açı, daire, çarpan, bölme, kesir... (Matematik terimleri)
Kroşe, penaltı, ofsayt, smaç, set... (Spor terimleri)
Şiir, uyak, dize, paragraf, roman... (Edebiyat terimleri)

F Oyunun her iki perdesini de ilgiyle izledik.
F Bu harita, meridyenleri ve paralelleri gösteriyor.
F Ünlü oyuncu maçı muhteşem bir smaçla bitirdi.

Not
Sözcüklerin terim anlamı aynı zamanda gerçek anlamı olarak da düşünülmelidir.